PIA News Service - Friday, April 20, 2012

Surigao Norte to hold job fair and mobile passporting in Siargao Island

.

SURIGAO CITY, April 20 (PIA) -- The provincial government of Surigao del Norte will simultaneously conduct a mobile passporting and job fair in Siargao Island next month.

Public Employment Service Office (PESO) Provincial Chief Emilio Pantejo said jobs seekers and those who want to have their passport renewed or those applying for new passports can take advantage of the opportunity while taking the time to also enjoy the summer activities in Siargao Island.

According to Pantejo, both activities will be conducted on May 7 to 8 at Dapa Municipal Gymnasium in Dapa town in partnership with the Department of Labor and Employment, Philippine Overseas Employment Administration, Overseas Workers Welfare Administration, National Statistics Office (NSO), PESO, and the Department of Foreign Affairs (DFA).

Pantejo said several POEA accredited recruitment agencies will conduct interviews and hiring.

“Interested applicants should bring with them pertinent documents such as passports, training certificates, bio-data and others,” he said.

For the mobile passporting, Pantejo said applicants are advised to bring with them the required documents such as NSO certified birth certificates for the new applicants, three colored photos as specified by the DFA, marriage contract, valid IDs and other supporting documents, and P1,200 processing fee.

Pantejo further revealed that the said activities are in support to the nationwide celebration of National Service Day on May 9 and the Health, Education and Environment, Agri-Aquaculture, Livelihood and Spiritual Renewal (HEALS) agenda of Gov. Sol Matugas and the office of Congressman Francisco Matugas. (PESO-SDN/FEA/PIA-Surigao del Norte)

. 

Small-scale irrigation project up for implementation

By Eldie N. David

BUTUAN CITY, April 20 (PIA) -- The Sangguniang Panlungsod approved a resolution recently authorizing Mayor Ferdinand M. Amante, Jr. to enter into an agreement for the implementation of a small-scale irrigation project in support to the National High-Value Crops Development Program (HVCDP).

The resolution, authored by Councilor Angelo S. Calo Chairman of the Committee on Agriculture of the City Council, was in accordance with Republic Act 8435 otherwise known as the Agriculture and Fisheries Modernization Act to strengthen the agriculture and fisheries sector through modernization to attain food security, poverty alleviation, income enhancement and profitability, global competitiveness, and sustainability.

In connection with the program, the city government of Butuan will implement the installation and construction of one unit Wind Pump Irrigation System at Km. 7 Farmer’s Cooperative in Barangay Tungao, with a project cost of P350,000, which is envisioned to enhance the agricultural productivity, accelerate development, and improve the economic resources of the small farmers within the HVCDP cluster areas. (NCLM/PIA-Caraga/BC-VMO)

. 

Cebuano news: Aquino midayeg sa Abu Dhabi Dialogue II isip oportunidad aron mapa-uswag ang kahimtang sa mga overseas workers

Ni Susil D. Ragas

SURIGAO CITY, Abril 20 (PIA) -- Gidayeg ni Pangulong Benigno S. Aquino III ang pagpahigayon sa 2nd Ministerial Meeting of the Abu Dhabi Dialogue (ADD II) sa Manila diin, siya miingon, mihatag sa oportunidad alang sa mga stakeholders aron tukion ang mga pamaagi nga mapalambo ang kahimtang sa mga overseas workers.

Tumong ug tinguha sa maong ADD II ang paghatag kahigayonan alang sa pagtuki sa mga bag-ong mga ideya ug kongkretong mga aktibedades ngadto sa pagpauswag sa bilateral ug regional cooperation ug partnerships nga makahatag sa kinatas-an nga mga benipisyo sa labor migration alang sa mga katawhan sa Asia, lakip ang mga Filipino.

"This (ADD II) is an excellent opportunity for us, not just to share our visions, or our ideas - but also to listen to what our counterparts have to say. After all, none of our economies grow in a vacuum; and thus, progress comes not from focusing only on our own people, or only on our own growth; it comes from strengthening partnerships, focusing on each others’ growth,” ang Pangulo miingon sa iyang mensahe pagpanguna sa ADD II kagahapon Huwebes didto sa Pasay City.

“Because if everyone grows, then all our capabilities are enhanced, and all our opportunities are greatly improved; and, in the end, it is all our people who will reap the rewards,” siya midugang.

Ang Pangulo miingon nga importante sa maong pagtuki nga maseguro nga ang mga workers luwas, panginahanglanon ug tinguha sakto nga mahatag.

“What all of us want is clear - we want the recruitment for our people to be both fair and efficient; we want workers to be treated with dignity; and we want to be able to go back home in a convenient manner, and to be successfully reintegrated in our respective societies,” siya mipasabot.

“In other words, the idea behind our meeting today is to make sure of one thing - that the people do indeed come first,” siya miingon. (PIA-Surigao del Norte)

.

Cebuano news: DAR-Agusan del Norte gi-apud-apud ang 245 ektarya nga yuta sa 131 ka mag-uuma

Ni Danilo S. Makiling

BUTUAN CITY, Abril 20 (PIA) -- Ang Department of Agrarian Reform (DAR) sa Agusan del Norte dili pa lang dugay gi-installar ang 131 ka mga mag-uuma nga walay yuta, isip usa ka legal nga tag-iya sa public agricultural landholders ubos sa Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP), nga nagalangkob sa 245 ektarya nga yuta sa Sitio Subait, Bonifacio, Las Nieves, Agusan del Norte.

Si DAR Provincial Agrarian Reform Officer (PARO) Andre Atega personal nga nitunol sa certificate of Land Ownership Awards (CLOAs) ngadto sa mga mag-uuma nga benepisyaryo tinabangan ni SB Member Baltazar Sinajon, Barangay Captain Frederic Lumantas, Municipal Agrarian Reform Officer (MARO) Teresita P. Estrella, LGU officials, ug mga residente.

Gidayeg ni agrarian officer Atega ang lokal nga panggamhanan sa Las Nieves tungod sa pagka aktibo niini nga kauban sa local government units sa pag-implementar sa CARP nga programa sa Agusan del Norte. Iya usab gipasidunggan ang mga bag-o nga landowners ug gidasig nga magtrabaho pag ayo aron madali ang kaugmaran sa yuta ug sila mahibulong sa mga benepisyo niini.

Sigon ni Atega, ang departamento grabe ka matinud-anon sa pag-apud-apud ug sa paghatag og ti-unay nga suportang serbisyo nga mao ang maka kab-ot sa economic productivity aron mapakusog ang pangita sa mga mag-uuma sa Las Nieves ug sa probinsya.

Sa lain bahin, sa iyang mensahe, si Municipal Mayor Reinario P. Rosales nga representahan ni SB Member Baltazar Sinajon, gidayig ang DAR sa padayon niini nga sa pag-ila sa kalisud sa municipalidad. Iya usab gibati ang mga bag-o nga landowners ug gipadali sila sa pag-ugmad sa ilang yuta aron kini magmabungahon.

“Ang land ownership dili matapos sa usa ka gamay nga titulo, nga giubanan sa dakong responsibilidad nga adunay mga pagsulay aron ang yuta mamahimong mabungahon,” ingon ni Sinajon.

Ang mga mag-uuma malipayon nga sila nakaangkon sa ilang kaugalingon nga umahan. Kini usa ka pangandoy nga nahitabo sa ila sukad ang CLOA distribution usa ka higayon nga dili makalimtan, kung diin sila usa na ka tag-iya og titulo sa yuta.

Sa lain bahin, hisgutan ang porma sa yuta nga gigahin-gahin sa CARP Program sulod sa probinsya, muabot sa 31,024 ka ektarya nga agricultural o 86 porsiyento ang nahatag na lakip sa 17,280 nga mga mag-uuma nga benepisyaryo, nga karon aduna na lamang balanse nga 5,676 ektarya o 14 porsiyento lakip sa 3,338 nga mag-uuma nga benepisyaryo nga gipahalipayan sa sunod nga tulo ka tuig. (RER/DSM/PIA-Caraga)

 .

Cebuano News: Amahan sa lungsod nagdeklara sa Balangay Festival Silver Year sa Butuan

Ni Danilo S. Makiling

BUTUAN CITY, Abril 20 (PIA) -- Gideklara ni City Mayor Ferdinand M. Amante Jr. ang Marso 9, 2012 hangtud Marso 8, 2013 isip Balangay (kahoy nga baroto) Festival Silver Year.

Base sa gipagawas nga Proclamation No. 1, series of 2012 pinermahan bag-ohay pa lang sa hepe sa lungsod, ang Balangay sa Butuan gideklara nga usa ka National Culture Treasures sa kanhing pangulo sa nasud, Pangulong Corazon C. Aquino pinaagi sa Presidential Proclamation No. 86 niadtong Marso 9, 1987.

Ang proklamasyon usab naga-ingon nga ang mga balangays, sukad nga giproklamar nga National Cultural Treasures, kini nahimong centerpiece sa turismo nga mga kalihukan ug usa ka icon sa tinuig nga fiesta selebrasyon sa dakbayan.

Niadtong Marso 19, 2012 gisaulog ang ika 25th nga katuigan sukad kini naproklamar, ang Sangguniang Panlungsod nagpadayag sa ilang sentiminto sa pagdeklara sa Marso 9, 2012 hanglod sa Marso 8, 2013 nga Balanagy Silver Year.

Lakip usab sa tinuig nga selebrasyon ang Sangguniang Panlungsod nag pasa usab og SP ResoluTION No. 220-2012, sa pagsagop sa official logo sa Balangay Festival Silver Year Celebration.

Sa kini nga pagtagad, ang City Tourism Council gipaluyohan ang logo-making contest sagikahisgutang selebrasyon, kung diin ang logo gitoyukan ang balangay boat nga adunay balod ug ang tuig 2012 sa tunga lakip usab ang pulong nga “Balangay Festival Year” nga gibutang sa taas nga parti sa silver nga lingin ug “Butuan City” nga nahiluna sa unos nga parti sa silver usab nga lingin, nga mao ang ni daog sa indigay.

Sa kini nga mga kaugmaran, ang shudad nga panggamhanan karon nagaproseso og nagfinalize sa mga kalihukan nga kalinya sa selebrasyon kung diin ang mga tao nagadahum nga mamahimong inggrandi ug mabulokon ang fiesta nga selebrasyon sa shudad karong umaabot nga Mayo 19, 2012 nga pasikatan sa Mutya Hong Butuan 2012.

Ang Balangay o Balanghai ang una nga sakyanan sa tuig nga kahoy nga nakubkuban sa Southern Asia. Nabibaluan usab kini nga Baroto sa Butuan, kani nga binuhat usa ka ibidensya nga ang mga una nga Pilipino manggibuhaton ug ang ilang pagkahanas sa paglayag sa tubig pahanon sa pre-colonial.

Ang Balanghai Festival usa ka selebrasyon sa Butuan City para sa pagdumdum sa pagabot sa mga una nga lumalangyaw nga nanimuyo sa Pilipinas, sakay sa Balangay nga baroto. Sa panahon nga ni abot ang mga espanyol kaniadtong 16th century, ilang nakita ang mga Pilipino nga han-ay wala nagsalig sa ilang panimuyo sa ilang lugar nga gitawag og barangay. Ang ngalan nga barangay gikan sa balangay, usa ka Autronesia word para sa “Sailboat”. (RER/NCLM/PIA-Caraga)

PIA News Service - Thursday, April 19, 2012

Construction of two bigger water projects started

By David M. Suyao

AGUSAN DEL SUR, April 18 (PIA) -- Construction of the two “Tubig Imnonon Natong Agusanon (TINA)” started yesterday, after Agusan del Sur Gov. Adolph Edward Plaza gave the go signal in Barangay Tagbayagan, Rosario and and Sitio Managbay, Barangay 1, San Francisco, Agusan del Sur.

The TINA project is the mounting of a filter-strainer concrete water tank to allow raw water from the deep well become safe for drinking.
According to TINA project manager and Sangguniang Panlalawigan member Allan Santiago, the TINA can remove iron and manganese that are present in the deep well water after filtration.

Paquito Ebero and Ramel Jamoyan, of Barangay Tagbayagan, said they had to spend P35 every day to make sure that their drinking water is safe.

“We used to drink water from the deep wells that are present in our place before. But every now and then, we suffer from stomach ache, and other water-borne diseases that is why we were forced to buy bottled water in order to make sure that the water we drink is safe.

But for poor people like us, spending P35.00 per day is already a burden,” Ebero said.

The TINA project started during the term of then governor now Cong. Maria Valentina Plaza. Incumbent Gov. Adolph Edward Plaza adopted the project concept and expanded it with bigger concrete tanks with the capacity of about 500 gallons of deep well water. .

“All I am asking from you, my dear constituents, is to take care of your TINA. I recommend that you clean them every 20 days so that we can be sure that the water you drink is safe. This project is yours, and it is your responsibility to take care of it so that your children can enjoy safe drinking water that will make them healthy and free from diseases. We in the provincial government are now having surveys in barangays that needed the project most so that we can construct the same immediately as our people need them,” Gov. Plaza said.

According to provincial engineer Pamela Yucosing, each TINA project costs P100,000. (DMS/PIA-Agusan del Sur)

.
Butuan University, NGO launch Institute of Environmental Governance

By Jennifer P. Gaitano

BUTUAN CITY, April 19 (PIA) -- Representatives from government agencies with the presence of the local media convened Wednesday at the Father Saturnino Urios University (FSUU), College Main Building for the launch of the Institute of Environmental Governance (IEG).

The launch of the IEG is spearheaded by the FSUU led by its President Rev. Fr. John Christian Young, in partnership with the Tanggol Kalikasan, a Civil Service Commission (CSC)-accredited organization together with other government agencies.

Young, as president of FSUU and host academic institution of the IEG program, expressed his gratitude to the organizers of Tanggol Kalikasan and assured commitment to their partnership in its advocacy to protect, preserve and sustain environmental good governance.

Atty. Maria Generosa Misiang, executive director of Tanggol Kalikasan bared that their mission is to facilitate the empowerment of communities and key institutions to manage their ecosystem using laws and other creative mechanism.

“We reach out to the localities to enforce environmental laws. It is not only policy-making that is important but most of all, it is the enforcement of the laws since we already have many laws that needs to be enforced,” stressed Misiang.

Misiang also emphasized that IEG is the strategic response to the ever-increasing demand for capacity building of the local government units. The program caters to two levels. The first level shall be designed to serve the needs of barangay officials and level two shall cater to the needs of municipal, city and provincial officials. Both levels will be housed in partner academic Institutions.

“To foster stewardship and shared responsibility, the program requires counterpart from the participant LGUs in the form of their transportation, food and accommodation expenses during the training,” Misiang added.

With the IEG, a roster of highly qualified individuals from the academe, government and private sector that are equipped with both the theoretical and practical aspects of environmental governance shall be maintained. They shall become the core faculty members of each institute.

It was also learned that the Tanggol Kalikasan also provides direct legal services, support for environmental law enforcement, constituency building and organizational development, public environmental legal education and network among media practitioners and in-depth orientation on the environmental laws.

Meanwhile, Department of the Interior and Local Government (DILG) Caraga regional director Lilibeth Famacion emphasized that the Tanggol Kalikasan has made the right decision to choose the FSUU as their academic partner-institution for the establishment and implementation of the IEG program.

“FSUU has been an active institution in the activities of the government when it comes to environmental good governance,” said Famacion.

With this development, the FSUU, representatives of Tanggol Kalikasan with other partner government agencies will have constant coordination and discussion on the said program for its sustainability. (RER/JPG-PIA Caraga)

.
Agusan Governor’s Cup formally opens

By David M. Suyao

AGUSAN DEL SUR, April 19 (PIA) -- The eighth Governor’s Cup formally opened on Monday at the D. O. Plaza Sports Complex in Patin-ay, Prosperidad, Agusan del Sur in spite of bad weather, after a motorcade of the two teams division was held.

Agusan del Sur Gov. Adolph Edward Plaza, together with congresswoman Maria Valentina Plaza of District 1 and Congresswoman Evelyn Mellana of District 2 received 14 delegations from the 13 municipalities and the lone city of Bayugan.

After a ceremonial parade around the track and field ground, the winner of for the search of Miss Governor’s Cup 2012 was announced including the winner for best in uniform.

For Miss Governor’s Cup 2012, first prize was bagged by the muse of Veruela with P30,000 prize, followed by Miss Sibagat bagging P20,000, and the third was the City of Bayugan pocketing P10,000 cash. Grabbing the best uniformed team was Sibagat, with P20,000 prize

“I believe this is the best past time for our youth spending their vacation rather than spend them in vices. This way, we can develop their talents, skill, sportsmanship and camaraderie. I want everybody to know that because of this sports event that we organized some 11 years ago, many of our youth are now playing as varsity and professional basketball players all over the country, and many became scholars of the provincial government. I am therefore challenging every participant to do and show their best for your municipality, your family and for your personal honor. I therefore declare this 8th Governor’s Cup open,” Plaza said.

The Governor’s Cup started 11 years ago during the first three terms of Plaza and were continued during the administration of then governor now congresswoman Maria Valentina Plaza. There were only eight tournaments because no governor’s cup was held during election years. (RER/DMS/PIA-13)

.
Tandag City Gov’t support Nat’l Greening Program this Summer

By Nida Grace B. Tranquilan

TANDAG CITY, Surigao del Sur, April 19 (PIA) -– In line with the National Greening Program of President Benigno S. Aquino III, the city government spearheaded a tree planting activity on Tuesday, involving the youth this summer planting Narra and Lawaan species.

According to Community Development Information Officer Vicente Cosare, the activity was conducted at Ihawan Spring Watershed, Cagboo, Awasian, this city and was participated by some 297 Special Program for Employment of Students (SPES) beneficiaries and Saint Theresa College students.

Cosare stressed that the SPES beneficiaries will stay at the tree planting site for 20 days starting April 2-May 2 for replanting, cleaning and ring weeding.

Meanwhile, the local government here already conducted several tree planting activities from the past months tied with some private and public agencies, civil society organizations and students of Surigao del Sur State University (SDSSU) and other public secondary schools here in the Watershed area and the newly identified development eco-park which is formerly a dump-site of Tandag City.

The series of activities conducted support the priority program of the national government which aimed to plant 1.5 billion trees by 2016. (RER/PIA-Surigao del Sur)

.
Gov’s Cup opening games promise good sportsmanship, unity

By David M. Suyao

AGUSAN DEL SUR, April 19 (PIA) -- Dark clouds after the morning rain during the opening program of the 8th Governor’s Cup did not discourage basketball players from displaying their skills in the first two games played on April 16 at the D. O. Plaza Sports complex open ground.

A cheer dance competition preceded the opening games.

The municipality of Esperanza became the champion, grabbing the cash prize worth P80,000 after the exciting cheer dance competition ended. They were followed by Sibagat, bagging P60,000; then San Francisco with P40,000 and Veruela who placed 4th with P20,000 cash prize. Non-winning teams received P10,000 each as consolation prizes.

The crowds became noisy again when Gov. Adolph Edward Plaza threw the ceremonial toss to signal the start of the first game. The first encounter was between Sta. Josefa “Rice” and Rosario “Abanteros” from the Southern Division. When the game ended, Sta. Josefa “Rice” emerged as the winner with a score margin of three points against Rosario with a score of 55 points.

The second game was played between San Luis “Wickers” and La Paz “Lumberjack” of the Northern Division. San Luis “Wickers” won with a score of 80 points over La Paz with a score of 62 points.

“We in the provincial and municipal LGUs believed this basketball competition for our youth is the best past time spending their semester vacation. This way, we can develop their talents, skills, attitude and camaraderie,” Plaza said.

Also during the opening ceremony on April 17, the search for Miss 2012 Governor’s Cup was also held. Miss Veruela shined out other contestants, pocketing a P30,000 cash prize. She was followed by Miss Sibagat with P20,000 cash prize and Bayugan City with P10,000.

The Governor’s Cup started some 11 years ago during the first three terms of Gov. Adolph Plaza, and were continued during the administration of then governor now congresswoman Maria Valentina Plaza. It only counted eight because no governor’s cup was played during election years. (DMS/RER/PIA-13)

.
DAR-Agusan del Norte distributes 245 hectares of land to 131 farmers

By Gil E. Miranda

BUTUAN CITY, April 19 (PIA) -- The Department of Agrarian Reform (DAR) of Agusan del Norte installed recently 131 landless farmers as legal owners of public agricultural landholding under the Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP), covering a total of 245 hectares in Sitio Subait, Bonifacio, Las Nieves, Agusan del Norte.

DAR Provincial Agrarian Reform Officer (PARO) Andre B. Atega personally handed-over the Certificate of Land Ownership Awards (CLOAs) to the farmer-beneficiaries assisted by SB Member Baltazar Sinajon, Barangay Captain Frederic P. Lumantas, Municipal Agrarian Reform Officer (MARO) Teresita P. Estrella, LGU officials, and some residents.

Agrarian officer Atega lauded the local government of Las Nieves for being one of the most active partner local government units in implementing CARP program in Agusan del Norte. He then congratulated the new landowners and encouraged them to work hard to progressively develop the lands and enjoy the benefits.

According to Atega, the department is very sincere in land distribution and in providing a package of support services that would spur economic productivity to increase the income of the farmers in Las Nieves and in the province.

Meanwhile, in his message, municipal mayor Reinario P. Rosales, represented by SB Member Baltazar Sinajon, commended DAR for contributing measures to poverty alleviation in his municipality. He also congratulated the new landowners and urged farmers to develop the land to make it productive.

“Land ownership will not end with a piece of title, it is coupled with a great responsibility and there will be challenges to make the land productive,” Sinajon said.

Farmers here are happy to have finally sealed their ownership to their own farmland. It's a dream come true for them since CLOA distribution is a moment they will never forget, as they are now the owner of the land they tilled.

Meanwhile, citing figures of land distribution under CARP Program across the province, about 31,024 hectares of agricultural land or 86 percent had already been distributed involving 17,280 farmer-beneficiaries, leaving a balance of 5,676 hectares or 14 percent involving 3,338 farmer-beneficiaries to be awarded in the next three years. (RER/NCLM-PIA/DAR-Agusan del Norte)

.
NFA chief: Warehouse in Butuan City will continue to operate

BUTUAN CITY, April 19 (PIA) -– National Food Authority (NFA) Administrator Angelito T. Banayo today said the warehouse in Barangay Libertad here will continue to operate after the Philippine National Police-Police Regional Office-13 (PNP-PRO-13) reportedly wants to use the site as training and billeting facility.

In today’s interview with the local tri-media here, the NFA chief said that President Benigno S. Aquino III has already said that the warehouse which stored the rice supply not only of the city but also those of the province of Agusan del Norte, will not be vacated and that “NFA will continue to use it.”

The official further said that there is already a Presidential Proclamation regarding this matter and he already has a copy of the said order from the President.

It can be recalled that two groups have asked President Aquino to prevent the eviction of NFA warehouses in the area after PNP-Caraga Regional Director, PCSupt Reynaldo Rafal had formally demanded the turn-over of the property to PNP-PRO-13 last year.

According to NFA-Caraga, in a joint resolution of the Provincial Agricultural and Fisheries Council (PAFC) and the Confederation of Grains Retailers Association (GRECON), they petitioned the President to amend Proclamation No. 725 so that NFA may continue to use the 1.6448 hectares of a former military reservation where its present grains facilities are located.

Also, in a petition letter to the President on July 27, 2011 signed jointly by Butuan City Mayor Ferdinand M. Amante, Jr, Agusan del Norte Gov. Erlpe John M. Amante, Rep. Jose S. Aquino II (1st Dist.) and Rep. Angelica Rosedelle A. Matba (2nd Dist.), the local officials said the eviction of NFA warehouse in Libertad will unduly disrupt the food security program in Butuan City and Agusan del Norte and adversely affect peace and order.

The said officials also urged the President to amend Proclamation No. 725 as requested by PAFC and GRECON in order to confirm NFA’s continued use of the site where two grains facilities, each with a capacity of 100,000 bags of rice, are situated.

Under Proclamation No. 725 issued in 1960, it was the defunct Philippine Constabulary, then an organic part of the Armed Forces of the Philippines, that was given the portion of the military reservation that was previously created under Proclamation No. 526. (RER/PIA-Caraga with reports from NFA-Caraga)

.
Tagalog news: Multi-sectoral electrification advisory council itinatag sa Agusan del Sur

AGUSAN DEL SUR, Abril 19 (PIA) -- Ipinatawag ng Agusan del Sur Electric Cooperative (ASELCO) ang mga opisyal at lider ng cooperatiba upang itatag ang isang multi-sectoral electrification advisory council (MSEAC) para mabigyan ng puwang ang mga miyembro-consumers na makasali sa usapin sa krisis sa enerhiya na siya ngayong kinakaharap ng Mindanao at upang tugunan ang panawagan ng National Electrification Administration (NEA).

Para mabuo ang pagtatag ng konseho, nagkaroon ng isang araw na pagtitipon ang mga piling miyembro ng iba’t-ibang sector tulad ng sa pangangalakal, lokal na pamahalaan, lupon ng mga punong barangay, lupon ng kababaihan, media at iba pang sector para mapag-usapan ang iba’t-ibang isyu at suliranin para mas mapabuti pa ang paghatid ng serbisyo ang cooperatiba.

Ayon kay NEA Dir. Benjie Peralta, inilahad ng NEA ang kanilang kagustuhan na magtatag ang lahat ng kooperatiba sa buong bansa ng MSEAC kung saan ang mga bumubuong miyembro ay manggagaling sa iba’t-ibang sector para maging representante at maipasa ang mga polisiya at makapag-mungkahi ng mga programa na makakatulong sa kooperatiba sa kanilang pagbibigay ng serbisyo at responsibilidad.

"Habang magaling ang serbisyong binibigay ng ASELCO sa kanilang mga miyembro-konsumador sa ngayon, magiging mas magaling pa ito sa ginawang pagbuklod ng MSEAC. Sa ganoon, makikita ng ASELCO kung saan sila nagkukulang sa pagbigay ng kanilang serbisyo dahil sa konseho, habang magiging mahusay din ang mga polisiya at magiging may kabuluhan ito sa mga pangangailangan ng mga miyembro-konsumador,” Sabi ni Bise Gob. Santiago Cane na siyang panauhing pandangal.

Ayon pa sa Presidente ng board of directors na si Joel Jumonong, isa sa mga hakbang ng MSEAC ay ang pagpasa ng isang resolusyon na gumawa ng mga satellite na tanggapan ang ASELCO sa mga bayan para mapadali ang pagbayad ng mga miyembro-konsumador sa kanilang electric bills.

Kasabay ng pagpupulong ng MSEAC, tatlong bagong miyembro ng Board of Directors ang nanumpa para sa kanilang mga tungkulin. Sila ay sina Cora Cullantes ng Distrito IV, na sinasakupan ng Prosperidad, Dir. Benedict Chee ng Distrito I na sinasakupan ng Sibgat at Esperanza at Narciso Cellan Sr. Ng Distrito V, na sinasakupan ng Rosario at Bunawan. (DMS/PIA-Agusan del Sur)

.
Cebuano news: Pulis sa Siargao Island mitambong sa Spiritual Renewal Seminar didto sa Dapa

SURIGAO DEL NORTE, Abril 19 (PIA) -– Mokabat sa 70 ka mga pulis gikan sa nuwebe ka mga munisipyo sa Siargao Islands probinsya sa Surigao del Norte ang bag-ohay pa lamang miambong sa usa ka adlaw nga seminar nga gipahigayon didto sa Siargao Institute of Technology (SIT) sa Dapa, Surigao del Norte.

Ang maong usa ka adlaw nga spiritual recollections nga nagdala sa tema “Spiritual Renewal Enhancement towards Attaining Inner lasting Peace in achieving sustainable Peace and Development of Siargao Island,” usa ka parte sa H.E.A.L.S agenda ni Surigao del Norte Governor Sol Matugas.

Ang nahimong mamumulong ug resource persons nga gikan sa Cebu City mao sila Spiritual leader Dr. Jaime Irrizari ug kapikas niini nga si Sarah Irrizari.

Atol sa maong kalihukan gipasalamatan ni Governor Sol Matugas ang mga kapolisan sa pagsanong sa iyang imbitasyon ug pagtambong sa maong spiritual recollections. Gitambagan usab niya ang mga pulis nga puy-an unta nila ang panig-ingnan nga mga buhat ni Hesukristo ug ipatuman ang kalinaw ug pagpanalipod sa katawhan.

Sa iyang bahin, si Surigao del Norte Police Provincial Director S/Supt. Benson Leleng mipasalamat usab sa Gobernador alang sa pagpahigayon sa maong seminar ug misaad nga sila mokooperar ug motambong subli kon ugaling adunay pay ipahigayon nga mga susamang kalihukan labi na gyud alang sa mga kapolisan sa mainland. (Provincial Information Center/PIA-Surigao del Norte)

.
Cebuano news: Unibersidad sa Butuan, NGO gilusad ang Institute of Environmental Governance

By Danilo S. Makiling

BUTUAN CITY, Abril 19 (PIA) -- Ang mga representante nga naggikan sa panggamhanan nga ahensya ug ang presensya sa lokal nga magsisibya nagtigum niadtong miyerkules sa Father Saturnino Urios University (FSUU), College main Building aron sa paglusad sa Institute of Environmental Governance (IEG).

Ang maong kalihukan gipangulohan ni FSUU President Rev. Fr. John Christian U. Young, uban sa Tanggol kalikasan usa ka grupo kansang responsibilidad mao ang paghatag og adbukasiya sa pag-proteher, pag-preserba, ug pagpalahutay sa environment good governance.

Si Atty. Maria Generosa Misiang, executive director sa Tanggol Kalikasan nagpadayag nga ang ilang misyon mao ang pagpasilidad sa pagpakusog sa komunidad ug institusyon sa pag-amuma sa kinaiyahan nga nahisubay sa balaod ug ingon man ang creative mechanism.

“Kami nagadasig sa mga nagkadaiyang lokalidad sa pagpatuman sa environmental laws. Kini dili lang policy-making nga katuyuan apan labi sa tanan, kini ang pagpatuman sa nagkadaiyang balaudnon sa pagproteher sa atong kinaiyahan,” ingon ni Misiang.

Giklaro usab ni Misiang nga ang IEG usa ka taktika nga solusyon sa nagkataas nga panginahanglan sa kapasidad sa pagtukod og local government units. Ang programa muhatag sa panginahanglan sa duha ka hut-ong. Ang una nga hut-ong mudesinyo sa pag-alagad sa panginahanglan sa mga opisyal sa nagkadaiyang barangay samtang ang ikaduhang hut-ong mu alagad sa mga panginahanglan sa munisipalidad, siyudad ug probinsiyal nga mga opisyales. Ang duha ka hut-ong mao ang makig-uban sa nagkadaiyang tulunghaan.

“Para sa pag-amuma sa tinugyanan ug pag ambit sa responsibilidad, ang programa nanginahanglan og kaatbang gikan sa partisipante sa LGUs pinaagi sa transportasyon, pagkaon ug akomudasyon sa mga galastuhon sa training,” dugang ni Misiang.

Ang IEG usa ka listahan sa mga taas nga indibidwal nga gikan sa academe, government, ug pribado nga sektor nga adunay theoretical ug practical nga aspeto sa environmental governance nga gikinahanglang imintenar. Sila usab mamahimong core faculty members sa kada tulunghaan.

Nahibaluan usab nga ang Tanggol Kalikasan nagahatag og direktang legal nga sebisyo, suporta para sa pagpatuman sa balaod sa kinaiyahan, pagpalambo sa katawhan ug organisasyonal nga kaugmaran, public environmental legal education ug network sa mga media practitioners ug in-depth orientation sa environmental laws.

Sa lain bahin, si Department of the Interior and local Government (DILG) Caraga regional director Lilibeth Famacion ni ingon nga ang Tanggol Kalikasan nibuhat sa ensaktong desisyon aron pili-on ang FSUU nga academe isip kaabag nga institusyon aron itukod ug i-implementar ang IEG nga programa.

Sa niini nga kaugmaran, ang FSUU, representante sa Tanggol Kalikasan lakip na ang ubang ahensiya sa gobyerno gilaumang muhatag og makanunayon nga koordinasyon ug panag-hisgot-hisgot sa nasangpit nga programa. (RER/PIA-Caraga)

.
Cebuano news: Gobyernong Aquino sa dili madugay mopagawas og kongkretong palisiya sa minahan

By Susil D. Ragas

SURIGAO CITY, Abril 19 (PIA) -– Ang Malacañang mihimo sa kasigurohan kagahapon Miyerkules nga sa dili madugay kini mopagawas sa kongkretong palisiya sa minahan human sa makuti nga mga konsultasyon tali sa mining stakeholders.

“We can expect it soon. There are just a few more notes that need to go between some of the departments and then that should be out in a relatively short amount of time. We understand the concerns and it is exactly what we are trying to come up with -- a well-defined mining policy from which will flow specific actions,” si Secretary Ramon Carandang sa Presidential Communications Development and Strategic Planning Office (PCDSPO) miingon atol press conference didto sa Malacañang.

Ang Chamber of Mines of the Philippines miangkon nga ang industriya sa minahan nawad-an sa mahinungdanong mga puhunan niaging tuig tungod sa kakulang sa bag-ong polisiya sa minahan dinhi sa nasod.

Managlahi nga mining policy maoy problema dinhi sa nasod sa pipila ka milabay’ng mga katuigan ug si Carandang miingon ang administrasyon gusto makabaton sa eksakto ug kasaligan nga mining guidelines aron ipausbaw ang local mining industry ug pagdani dugang mga puhunan.

Iyang gihisgotan ang nagpadayon nga mga pagtuki sa general mining policy nga mosangpot sa paghimo sa executive order (EO) o usa ka pagbag-o sa balaod.

“All of these are possible but all of the actions must stem from the general policy which will be released shortly…hopefully, very soon,” siya miingon.

“I think the policy will give you a clear direction and before anything else I think kailangang linawin natin sa mga namumuhunan sa mining industry kung ano ba talaga ‘yung direksyon na gusto ng administrasyon pagdating sa mining.”
Samtang miingong nga sayo pa kaayo aron mosulti kung unahon ba sa administrasyon ang maong mining measure, si Carandang mihimo sa kasegurohan nga ang pagtuki sa maong mining guideline mamahimong hiniusa.

“One of the things that we also want to do is to make sure that this discussion, this policy has the approval of the stakeholders,” si Carandang miingon. (SDR/RER/PIA-Surigao del Norte)

.
Cebuano news: Pagtukod sa duha ka mga dagko nga proyekto sa patubig gisugdan

Ni Danilo S. Makiling

BUTUAN CITY, Abril 19 (PIA) -- Gisugdan na ang pagtukod sa duha ka “Tubig Imnonon Natong Agusanon (TINA)” human nga si Agusan Del Sur Gov. Adolph Edward Plaza nihatag og sinyales sa pagsugod sa Barangay Tagbayanan, Rosario ug Sitio Managbay, Barangay 1, San Fracisco, Agusan del Sur.

Ang TINA nga proyekto gimugna aron sa pagpataas sa filter-stainer concrete water tank nga maghimu sa tubig nga gikan sa poso nga luwas imnon. Sigon ni TINA project manager ug Sanguniang Panlalawigan member Allan Santiago, ang TINA puwede maka kuha og iron ug manganese nga aduna sa deep water human kini salaon.

Ni ingon si Paquito Ebero ug Ramel Jamoya sa Barangay Tagbayagan, nga sila mugasto og P35 kada adlaw aron lang ang ilang tubig luwas nga imnon.

"Kami mugamit og imnonon nga tubig gikan sa poso nga anaa sa among lugar. Apan bisan unsang orasa, kami nag-antos sa sakit sa tiyan, ug uban pang mga water-borne diseases, nga mao ang hinungdan nga kami mapugos mupalit og tubig aron masiguro nga luwas ang among ilimnon. Pero alang kaamo nga mga kabus, ang paggasto og P35.00 kada adlaw bug-at na,” ingon ni Ebero.

Ang proyektong TINA nagsugod atol sa termino ni Governor ug karon Cong. Maria Valentina Plaza. Ang naglingkod karon nga si Gov. Adolph Edward Plaza nga nisagop sa maong proyekto nga diin kini gipadako ug concrete tanks nga adunay kapasidad nga muabot sa 500 ka galon sa tubig.

“Ang along gipangayo sa inyo, mga pinangga kong mga lumulupyo, nga kamo muhatag og amuma sa inyong TINA. Ako magrekomenda nga inyo paga-hinluan kada 20 ka adlaw aron ato masiguro nga ang tubig luwas nga imnon. Kani nga proyekto para ni sa inyo, ug inyo pud nga responsibilidad ang pag-amuma niini aron ang inyong mga anak makapahimulos pa sa luwas nga tubig ug sila mamahimong baskog ug luwas sa tanang sakit. Kami sa provincial government adunay survey nga gibuhat sa matag barangay nga nanginahanglan sa maong proyekto aron sila matukuran usab sa susamang proyekto sa madaling panahon,” ingon ni Gov. Plaza.

Sigon ni Provincial Engineer Pamela Yucosing, ang matag proyekto sa TINA nagkantidad og P100,000. (RER/DSM/PIA-Caraga)

.
Cebuano news: Mga kabatan-onan sa Caraga musalmot sa Nat’l Youth Parliament

Ni Danilo S. Makiling

BUTUAN CITY, Abril 19 (PIA) -– Upat ka mga nag-unang lider sa Caraga Youth Leaders’ Network (CYLN) ang ni-qualify nga musalmot sa 9th National Youth Parliament sa Naga City, Bicol Region karong Mayo 2-6, 2012.

Ang 9th National Youth Parliamentarian mao ang mga mosunod: Mary Joy Castorico (Butuan City) – chair, Caraga Youth Leaders’ Council against HIV & AIDS; Gerraldo Morales (Butuan City) – chair, Caraga Youth Journalists Council; Joinie Verdeflor (Bislig City) – Chair, Caraga Youth Leaders Council para sa Environmental Sustainability; ug Joseph Ian Sabado (Butuan City) – Regional Facilatator.

Ang upat ka lider murepresenta sa debate ug pagpanalipod sa ilang polisiya ug rekomendasyon sa dili pa ang parliament nga nasyonal panalikdan ang Pilipino Youth paingon sa mga partidos.

“Kini usa ka dako nga oportunidad para sa mga Caraganon nga mga kabatan-onan nga mupartisipar niini nga hut-ong nga panagtigum sa nasud. Kini nagpasabot nga ang atong mga kabatan-onan angayan nga makigdungan sa mga nasyonal nga kalihukan,” si Rex F. Ybanez, CEO sa CYLN miingon.

Sa tuig 1996, and National Youth Commission (NYC) naglunsad sa pinaka una nga National Youth Parliament (NYP). Ang tulo ka adlaw nga panagtigum sa mga youth leaders nga mahitabo sa kada duha ka tuig kung diin ang polisiya nga rekomendasyon mugnaon aron ipadangat sa mga kabatan-onan nga hilisgutanan. Kini usab magsilbing giya sa gobyerno sa pagmugna ug palisiya ug programa sa kaugmaran.

Sukad kaniadto, ang mga youth leaders nagtigom kada duha ka tuig aron mag-inambitay sa ilang mga ideya aron makaangkon og kaayuhan nga mabatyagon ug alang sa ilang kaugmaran. Ang 20 ka mga parliamentarian napilian base sa nominasyon sa NGA.

Adunay160 ka kinatibuk-ang mga youth leaders ang gilaumang musalmot sa maong kalihukan nga ipahigayon karong Mayo 2-6 sa Naga City, Camarines Sur.

Ang maong nasudnong panagtigum nagadala sa tema nga “Revolutionizing Youth Development”. Samtang ang parliament naninguha sa pagmintina sa mandato sa nasyunal ug ingon man ang lokal nga mga panggamhanan pinaagi sa mga nagkadaiyang resolusyon nga nalatid sa R.A. 8044 o ang Youth and National-building Act. (RER/DSM/PIA-Caraga)

.
Cebuano news: Info officers sa DAR-Caraga, ipa-ilawom sa pagbansay

Ni Danilo S. Makiling

BUTUAN CITY, Abril 19 (PIA) -- Ang rehiyonal nga buhatan sa Department of Agrarian Reform (DAR) sa Caraga nangandam sa ipahigayong training sa news writing alang sa ilang mga information officers sa nagkadaiyang departamento aron sa pagpadayon sa paghatag og kahibalo ug impormasyon alang sa katawhan.

Sa iyang saysay, gibutyag ni DAR-Caraga Regional Director Faisar Mambuay nga ang maong kalihukan mahitabo karong umaabot Biyernes, Abril 20, 2011 sa DAR-Caraga Regional Office conference room.

“Ang training ipahigayon alang sa mga information officers sa nagkadaiyang regional ug provincial offices aron mas mapalambo ang ilang journalistic skills sa paghatag og balita ug impormasyon sa publiko,” ingon ni Mambuay.

Dugang sa maong opisyal ang kalihukan maghatag og oportunidad sa mga information officers aron sila makahibalo sa paggamit sa modernong social media aron sa paghatud sa mga balita ug impormasyon.

Gibutyag ni Dir. Mambuay nga ang pag gamit sa web-based electronic communications sama sa website, blogspot, facebook, ug electronic newsletter, ug uban pa usa sa pinaka practikal nga pamaagi sa pag-imporma sa publiko kung unsa ang ginabuhat sa gobyerno alang sa kaugmaran sa rehiyon ug sa nasud sa kinatibuk-an.

Ang mga opisyales nidugang pag ingon nga ang mga information officers kinahanglan makasayod kung unsa ang mga bag-o ug uso sa paghatod sa balita ug impormasyon pinaagi sa moderno nga teknolohiya nga kasamtangang magamit, ug sa ingon niini, ang panginahanglan sa pagsagop kung unsa ang mabuhat sa internet niini nga katuyuan.

Sa lain bahin, ang mga kawani sa rehiyonal nga buhatan sa Philippine Information Agency (PIA) gi-imbitar aron mupaambit sa ilang kahibalo sa nasangpit nga hisgutanan. (RER/PIA-Caraga)

.
Cebuano news: Aktibidad para sa labor day sa Caraga region gipangandaman

By Danilo S. Makiling

BUTUAN CITY, April 19 (PIA) -- Ang Department of Labor and Employment (DOLE) pinaagi ni Regional Director Ofelia Domingo ngapagawas og mga aktibidad nga nakahan-ay alang sa sleberasyon sa May 1 Labor Day sa Caraga Region.

Sigon ni Teofila Rosales, Supervising Labor Employment Officer (LEO) uG Field Office Head sa Surigao del Sur, lakip niini ang Pre-employment Seminar for Local Applicant (PESLA) sa Abril 10 hangtud 30, Pre-Overseas Employment Seminar (PEOS), ug ang Pre-Registration ug Press Conference sa Abril 23.

Dugang ni Rosales, ipahimutang usab sa maong buhatan sa Labor Day ang mass offering, motorcade ug jobs fest, tuyo nga mahatagan og kahigayunan ang mga nangita'g trabaho.

Ipahigayon usab sa tanang kahihukan ang pag-conduct sa career coaching dramatology, MOA signing tali na sa Dept. of Education (DepEd) ug Technical Education and skills Dvelopment Authority (TESDA) sa registration sa mga graduates sa Philjob.net, Bowling fest, ug Maaketing Encounter lakip na niini ang pagabuhaton nga launching sa Caraga’s Empowering Small and Micro Enterprises. (RER/NCLM/DSM/PIA-Caraga)

PIA News Service - Wednesday, April 18, 2012

Caraganon youths joins 9th Nat'l Youth Parliament

By Rex Ybanez

BUTUAN CITY, April 18 (PIA) -- Four top leaders from Caraga Youth Leaders’ Network (CYLN) qualified to participate in the 9th National Youth Parliament in Naga City, Bicol Region from May 2-6, 2012.

The 9th National Youth Parliamentarian are the following: Mary Joy Castorico (Butuan City) - chair, Caraga Youth learders’ Council against HIV & AIDS; Gerraldo Morales (Butuan City) - chair, Caraga Youth Journalists Council; Joinie Verdeflor (Bislig City) - Chair, Caraga Youth Leaders Council for Environmental Sustainability; and Joseph Ian Sabado (Butuan City) – Regional Facilitator.

The four youth leaders will present, debate and defend their youth policy and recommendations before the parliament as a national stand of the Filipino youths towards other concerned parties.

“It is a great opportunity for Caraganon youths to participate in this high level youth gathering of the country. This means that our youths are competent to engage into national events,” Rex F. Ybanez, CEO of Caraga Youth Laders’ Network Inc., said.

In 1996, the National Youth Commission (NYC) launched the first National Youth Parliament (NYP). It is a three-day convention of youth leaders held every after two years where policy recommendations are formulated to address youth issues. It also serves as the government’s guide in policy formulation and program development.

Since then, youth leaders gather biennially to share ideas and gain valuable insights and networks to aid them in their youth development efforts. Finally, the 2012 Parliamentarians were chosen and are composed of 20 based on NGA nomination.

Some 160 youth leaders are expected to join the 9th NYP slated on May 2-6 in Naga City, Camarines Sur.

With the theme: “Revolutionizing Youth Development,” the parliament aims to uphold the mandate of the national and local government through resolutions as commanded by R.A. 8044 or the Youth and National-building Act. (RER/CYLN/PIA-Caraga)

.
Cebuano News: Probinsya sa Surigao Norte nakakuha sa good governance nga award

SURIGAO DEL NORTE, April 18 (PIA) -- Malipayong gi-anunsyo ni Surigao del Norte Governor Sol Matugas nga ang pangagamhanang probinsya makadawat sa Incentive Fund gikan sa Department of Interior and Local Government (DILG) tungod sa pagpasar niini sa 2011 Seal of Good Housekeeping (SGH) Round 2 Assessment.

Ang Performance Challenge Fund (PCF) nga kantidad P7,000,000 maoy gamiton alang sa mga proyekto nga gidisenyo aron matubag ang Millennium Development Goals (MDG) nga mga targets, Poverty Alleviation Framework, ug ang Disaster Preparedness and Climate Change Adaptation. Ang maong Performance Challenge Fund usa ka award nga ihatag ngadto sa mga local government units nga nagbuhat sa maayo sa nagkalain-lain nga mga components sa local governance.

Ang pangagamhanang probinsyal ubos sa administrasyon ni Governor Sol Matugas naningkamot aron makab-ot ang kalidad nga pangagamhanan. Giandam na ang mga programa ug mga proyekto aron makab-ot ang tumong nga kalamboan ug mga tinguha.

Tungod niini, ang probinsya sa Surigao del Norte misugod na sa usa ka pagtoon nga gitawag Organizational Diagnosis study aron mapalambo ang kasamtangang mga operasyon sa probinsya aron mahimo kining epektibo, patas ug angay. (Provincial Information Center/PIA-Surigao del Norte)

.
Cebuano News: Aquino mitudlo sa bag-ong mga opisyales sa panggamhanan

SURIGAO CITY, Abril 18 (PIA) -- Si Pangulong Benigno S. Aquino III mipanumpa ngadto sa katungdanan sa bag-ong natudlo nga mga opisyales sa nagkalain-lain nga mga ahensya sa gobyerno nga maoy gitahasan aron makigtambayayong sa administrasyong Aquino pagseguro nga matuman ang mga saad niini ngadto sa katawhang Filipino ug matagamtaman ang kabag-ohan nga maoy modala sa nasod ngadto sa makanunayong pag-uswag ug kalamboan.

Sa usa ka simpleng seremonya didto sa Rizal Ceremonial Hall sa Malacañang Palace kagahapon Martes, gipangulohan ni Pangulong Aquino ang pagpanumpa sa bag-ong mga opisyales sa ahensya ubos sa Office of the President (OP), National Anti-Poverty Commission (NAPC), Department of Interior and Local Government (DILG), Commission on Higher Education (CHED), Department of Agriculture (DA) and Department of Labor and Employment (DOLE).

Ang maong grupo gipangulohan ni kanhi Armed Forces of the Philippines (AFP) chief of staff Eduardo SL. Oban Jr., nga nanumpa sa Pangulo isip miyembro sa Board of Directors sa Clark Development Corporation.

Ang uban pa nga bag-ong nanumpa nga mga opisyales naglakip nila Elmar B. Ingles, isip miyembro, nga nagrepresentar sa Consumer Organizations, Optical Media Board; Lucena P. Samson, Part-time Commissioner nagrepresentar sa Pampango Language, Commission on the Filipino Language; Ma. Cristina N. Flores, Part-time Commissioner nagrepresentar sa Pangasinan Language, Commission on the Filipino Language; Lorna E. Flores, Part-time Commissioner nagrepresentar sa Languages of Southern Cultural Communities, Commission on the Filipino Language; Marco P. Santiago, Presidential Legislative Liaison Officer III; ug Yasmin Busran-Lao, Presidential Assistant for Muslim Concerns.

Nanumpa usab sila Rosalinda A. Manabat, isip miyembro, nga nagrepresentar sa Workers in the Formal Sectors ug Migrant Workers (NAPC); Delfa T. Talaid, miyembro, nagrepresentar sa Artisanal Fisherfolk (NAPC) ug Norisa I. Sabirin, miyembro, nagrepresentar sa Children (NAPC).

Alang sa DILG, ang bag-ong natudlo nga mga opisyales mao sila Golda S. Ballesta, isip miyembro, sa Sangguniang Panlalawigan 1st District Province of Northern Samar.

Sa CHED, mao sila Evelina Buencamino Guevara-Escudero nga nanumpa isip miyembro sa Board of Regents sa University of the Philipines.

Uban pang mga natudlo mao sila Irene M. Isaac, isip Deputy Director General sa Technical Education and Skills Development Authority (TESDA); Teodoro C. Pascua, acting Deputy Director General sa TESDA; Eva Ponce De Leon, Regular member sa Dangerous Drugs Board (DDB); Mehol K. Sadain ug Salem Demuna isip mga Commissioners sa National Commission on Muslim Filipinos. (RER/FEA/translated by Susil Ragas/PIA-Surigao del Norte)

.
Cebuano News: DOST-Caraga gianunsiyo ang mga ni qualify sa 2012 SEI scholarships

Ni Danilo S. Makiling

BUTUAN CITY, April 18 (PIA) -- Ang Department of Science and Technology (DOST), Caraga Region gi-anunsiyo ang 63 high school graduates nga diin ni qualify sa 2012 DOST-Science Education Institute (SEI) scholarship programs.

Sigun sa DOST-Caraga Assistant Regional Director for Technical Operation Dominga D. Mallonga, sa mga niqualify nga mga aplikante, 57 niini nga mga kabus apan angayan nga mamahimong iskolar ang ni-qualify sa Republic Act (RA) 7687 Scholarship grants, o naila sa Science and Technology Scholarship Act of 1994.

Unom usab ka aplikante ang ni qualify sa DOST-SEI Merit Scholarship program.

Ang Science and Technology Scholarship Program ubos sa RA 7687 of 1994 nagahatag og scholarships sa baccalaureate degrees ug three-year technician courses. Kini gihatag sa mga talented ug angayan nga mga studyante nga naggikan sa mga pobre nga pamilya. Sa pikas bahin, ang DOST-SEI Undergraduate Scholarship Prgram o Merit Scholarship nga nagsugod niadtong 1958 nagahatag og BS scholarships sa mga prayoridad nga kurso sa Science and Technology.

Dugang pa ni Dir. Mallonga nga ang mga ni qualify nga mga examinees makaangkon ug pribiliheyo sama sa free tuition fees ug uban pang bayrunon sa eskwelahan nga dili mulapas sa P6,000 kada semester/term. Sila usab makaangkon og allowance para sa gikinahanglan nga mga libro ug importante nga mga gamit sa eskwelahan nga nagkantidad og P5,000 matag academic year.

Dugang sa mga opisyales, hatagan usab og hingpit nga gikinahanglan sa Military Science ug Physical education uniform nga P500 sa una nga semester sa una nga tuig sa mga scholars.

“Alang sa kadtong mga motungha sa gawas sa ilang probinsya, sila makaangkon og libre nga transportation para sa usa ka economy-class round trip fare gikan sa permanent resident ug place of study sa reimbursement nga pamaagi,” ingon ni Mallonga.

Labaw pa niini, niingon si Mallonga nga adunay binulan nga living allowance para sa 10- to 11– bulan nga kadugayon depende sa kategurya sa scholarship kung kini full, partial, o special nga nagabase sa socioeconomic indicators.

Iya usab gidugang nga para sa kadtong mukuha og BS Physics, BS Applied Physics, for Teachers ug BSE Physics Teaching, Geology ug Mining Engineering, adunay binulan nga living allowance nga P5,000, P3,150, P2,825 nga madawat sa full, partial, og special scholarship.

sa lain bahin, naghisgot si Mallonga nga ang scholarship nga mga qualifiers maka enroll sa state universities o sa lain nga higher education institution nga recognized sa Commision on Higher Education (CHED) nga Centers of Excellence o Centers of Development.

Ang prayoridad nga science courses kung diin ang scholars pwede makaenrol sa Agriculture, agricultural Biotechnology, Agricultural Chemistry, Agricultural Engineering, Chemistry, Civil Engineering, Computer Engineering, Computer Science, Electrical Engineering, Electronics and Communications Engineering, Environmental Science, Fisheries, Food Technology, Forestry, Geology, Geodetic Engineering, Geological Science and Engineering, Industrial Engineering, Information Technology, Manufacturing Engineering, Materials Engineering, Mathematics, Mechanical Engineering, Metallurgical Engineering, Mining Engineering, Molecular Biology and Biotechnology, Physics, Physics with Applied Computer System with Materials Science and Engineering, Science/Mathematics Teaching and Statistics.

Ni ingon si Mallonga nga karong tuiga ang mga scholarship qualifiers mag dungag sa grupo sa mga taas nga qualified scientists ug engineers nga mamahimong aktibo sa leadership roles labi na sa science an dtechnology research and development activities.

“Ang scholars obligado sa paghatag og sirbesyo sa nasud paghuman nila sa ilang korso nga paheru sa oras panahon sa scholarship.,” dugang ni Mallonga.

Samtang ang DOST-Caraga ug Provicial Science and Technology Center magpahigayon og orientation para sa mga bag-o nga qualifiers ug sa ilang ginikanan. Sila mapahibalo pinaagi sa mail sa scheduled sa orientationug pag perma sa scholarship agreement. (RER/NCLM/PIA-Caraga)

PIA News Service - Tuesday, April 17, 2012

OCD-Caraga to organize reg’l incident mngt team

By Robert E. Roperos

BUTUAN CITY, April 17 (PIA) -– To provide a systematic and orderly response in time of emergencies and disasters under the principles of incident command system, the Office of Civil Defense (OCD) - Caraga Region is organizing a regional incident management team.

In a phone-patch interview with PIA, OCD-Caraga Regional Director Dr. Blanche Gobenciong said in line with this endeavor, a basic intermediate course on incident command system is set on May 7-11 at the Almont Beach Resort in Lipata, Surigao City.

Gobenciong also said this serves as an initial step towards organizing a more systematic approach in responding to areas in times of calamities and disasters.

The official further said the incident management team shall compose of incident commander, command staff, general staff, and operations staff.

The incident commander will look into the entire activities of the team. Command staff, however, is composed of personnel who are in-charge of the aspects of safety, information, and liaison.

General staff are personnel who are tasked to do the planning, logistics and administrative works, while operations staff are those personnel in the ground and service supports.

Furthermore, Gobenciong said participants of the four-day training will come from the reservists of the Armed Forces of the Philippines (AFP), Bureau of Fire Protection (BFP), Philippine National Police (PNP), as well as the Philippine Army’s 401st and 402nd Brigades.

For the Regional Disaster Risk Reduction and Management Council (RDRRMC), the region’s OCD chief said personnel from the Department of Public Works and Highways (DPWH), Department of Health (DOH), Department of Science and Technology (DOST), Department of the Interior and Local Government (DILG) and the Philippine Information Agency (PIA) were invited to participate in the training, among others.

Moreover, Gobenciong said the activity is just one of the three series of trainings that will be conducted this year to ensure that the government, through the RDRRMC should implement a more systematic flow of response in times of calamities and disasters.

According to the United States Federal Highway Administration, the ICS is a systematic tool used for the command, control, and coordination of emergency response. A more detailed definition of an ICS, according to the United States Center for Excellence in Disaster Management and Humanitarian Assistance, is a set of personnel, policies, procedures, facilities, and equipment, integrated into a common organizational structure, designed to improve emergency response operations of all types and complexities. (PIA-Caraga)

.
DAR-Caraga to train info officers on effective news writing

By Robert E. Roperos

BUTUAN CITY, April 17 (PIA) -- The regional office of the Department of Agrarian Reform (DAR) in Caraga Region is set to train the department’s regional and provincial information officers on effective news writing in its continuing effort to provide public awareness and information of its thrusts and development.

In a statement, DAR-Caraga Regional Director Faisar Mambuay said the training will be held on Friday, April 20, 2012 at the DAR-Caraga Regional Office conference room.

“The training served as venue for the designated information officers in the regional and provincial offices of the agency to enhance their journalistic skills in providing news and information to the public,” Mambuay added.

Mambuay also said the activity will give opportunity to information officers to know the impact of utilizing the tri-media as well as the modern social media in disseminating news and information.

He added the use of web-based electronic communications such as the website, blogspot, facebook, and electronic newsletter, among others are among the most practical approach in informing the public what the government has been doing for the development of the region and the country, in general.

The official further said the government information officers must know what are the latest trends in disseminating news and information in a timely manner, through the use of modern technologies available at present, thus, the need to adopt what Internet can do for this purpose.

Meanwhile, personnel from the regional office of the Philippine Information Agency (PIA) were invited to share insights on the topic. (RER/PIA-Caraga)

.
University in Butuan to launch its Environmental Governance Institute

By Robert E. Roperos

BUTUAN CITY, April 17 (PIA) -- Father Saturnino Urios University (FSUU), a homegrown university of this city will launch the Institute of Environmental Governance (IEG) on Wednesday, April 18 at the university’s main building.

In a written statement, Rev. Fr. John Christian U. Young, FSUU President said the IEG is aimed to empower institutions and communities for environmental protection and conservation in the region.

Fr. Young also said the establishment of the IEG was made possible through the partnership of the university with Tanggol Kalikasan (Defense of Nature), a public interest environmental law office, a non-stock, non-profit and non-governmental organization doing public interest lawyering in the Philippines. It has operated as an environmental law office for 17 years.

Tanggol Kalikasan works with national and international partners and networks and has its main office in Quezon City. It also maintains fully-staffed area offices in Alaminos City, Pangasinan (Northern Luzon Office) and Lucena City (Southern Luzon Office) and field offices in Lipa City and Baao, Camarines Sur.

The university’s top official further stressed that over the years, FSUU manifested itself as a consistent advocate for, and active supporter to environmental protection and natural resources conservation initiatives and programs in the region.

Beyond the university’s involvement in advocacies like saving the Taguibo Watershed and on the impacts of mining to the environment, the institution feels its needs and can do more to further the cause of sustainable environmental development.

“Engr. Roberto S. Verzola, Tanggol Kalikasan Chairperson will grace the event,” Young said. (RER/PIA-Caraga)

.
Activities for labor day in Caraga region set

By Greg Tataro

TANDAG CITY, Surigao del Sur, April 17 (PIA) -- The Department of Labor and Employment (DOLE) through Regional Director Ofelia Domingo has already released the activities for the May 1 Labor Day celebration in Caraga Region.

According to Teofila Rosales, Supervising Labor Employment Officer (LEO) and Field Office Head in Surigao del Sur, these include the Pre-Employment Seminar for Local Applicant (PESLA) on April 10 to 30, Pre-Overseas Employment Seminar (PEOS), and the Pre-Registration and Press Conference on April 23.

Meanwhile, Rosales said that billed on Labor Day are mass offering, motorcade and jobs fest, which aim to facilitate about 4,000 job seekers.

Also, among the highlights during the affair are the conduct of career coaching dramatology, MOA signing between the Dept. of Education (DepEd) and Technical Education and Skills Development Authority (TESDA) on registration of graduates for Philjob.net, Bowling fest, and Market Encounter as well as the launching of Caraga’s Empowering Small & Micro Enterprises. (RER/NGBT/Radyo Ng Bayan-Tandag/PIA-Surigao del Sur)

.
Surigao Norte bags award for good governance

By Maryjul E. Escalante

SURIGAO DEL NORTE, April 17 (PIA) -- Surigao del Norte Governor Sol Matugas is happy to announce that Surigao del Norte is a recipient of an Incentive Fund from the Department of Interior and Local Government (DILG) for passing the 2011 Seal of Good Housekeeping (SGH) Round 2 Assessment.

The Performance Challenge Fund (PCF) is P7,000,000 which will go to development projects designed to address the Millennium Development Goals (MDG) targets, Poverty Alleviation Framework, and the Disaster Preparedness and Climate Change Adaptation. The Performance Challenge Fund is an award given to local government units which are performing well in various components of local governance.

The provincial government under the administration of Gov. Sol Matugas is working towards excellence in local governance. The programs and projects to achieve development goals and objectives are well-placed.

The local special bodies are revitalized and more vibrant. The convergence approach is successfully implemented to maximize the use of resources and to achieve participatory and transparent governance.

In this connection, Surigao del Norte is embarking on Organizational Diagnosis study to improve the current government operations to make it more efficient, effective, transparent, and relevant. (FEA/Provincial Information Center)

.
Cebuano news: Aquino plano nga ipapribado ang mga power plants sa nasud

Ni Susil D. Ragas

SURIGAO CITY, Abril 17 (PIA) -- Si Pangulong Benigno S. Aquino III miingon nga gikonsiderar karon sa gobyerno ang pagpapribado sa mga power plants sa nasud aron matubag ang sitwasyon sa enerhiya sa Mindanao ug iyang gidasig dugang ang mga pribadong mamumuhunan sa sektor sa enerhiya sa paghatag elektrisidad ngadto sa katawhan sa minos nga presyo.

Sa press conference didto sa President's Hall sa Palasyo sa Malacañang kagahapon Lunes, ang Pangulo mibutyag sa padayon nga mga inisyatibo ug abli kini sa mga possible nga mga ideya pabor sa katawhan aron maseguro nga masolusyonan ang problema sa kuryente sa Mindanao.

“Kailangan natin ma-engganyo yung mga investor para magtayo nitong mga plantang ito,” ang Pangulo miingon.

“Sa pagpunta ko dun (Mindanao) itinatanong nila, privatize natin iyong Agos, Polanggi (power plant) systems… baka doon tutungo eventually,” siya miingon.

Ang Pangulo mipasabot sa mga bentaha kung mapribado ang maong mga planta diin, siya miingon, lakip ang pagtaas sa kapasidad aron masuplayan ang mga panginahanglanon sa mga konsumante.

Si Pangulong Aquino usab mipasabot nga ang gobyerno wala lamang maglantaw aron mamentinar ang mga pasilidad sa enerhiya apan usab aron magamit sa sakto ang potensyal niini aron mohatag sa igong suplay sa kuryente ug mahatag ang mga gikinahanglan sa gipalambo nga ekonomiya sa Mindanao.

Atol sa Energy Summit didto sa Davao City niadtong Biyernes, ang Pangulo personal nga gihisgotan uban ang mga stakeholders sa power industry ang posible nga mga pamaagi aron mahatagan sa mga solusyon ang kasamtangang sitwasyon sa enerhiya sa Mindanao.

Mokabat 500 ka mga delegado ang mitambong sa maong kalihukan nga mihatag sa oportunidad alang sa mga representante sa key sectors ug stakeholders aron makapresentar sa ilang mga tagsa-tagsa ka mga isyu ug rekomendasyon. (PIA-Surigao del Norte)

.
Cebuano news: Hydropower dili makasustiner aron kuhaan og enerhiya – Pnoy

Ni Danilo S. Makiling

BUTUAN CITY, Abril 17, (PIA) –- Si Pangulong Benigno S. Aquino III niingon dili pa lang dugay nga ang Mindanao nanginahanglan og dugang lain-lain nga kakuhaan og enerhiya kung ang panginahanglan sa suplay sa enerhiya dili masustiner sa hydro-power nga makahatag og base load sa katibuk-ang isla.

Kini ang gipamulong sa opisyal sa nasud atubangan sa mga stakeholders atol sa Mindanao Power Summit nga gipahigayon niadtong Biyernes sa Waterfront Insular Hotel sa Davao City.

Ang Pangulo niingon nga ang Mindanao nagsalig sa hydropower labaw pa sa sibo nga pangonsumo, ang base load, nga diin dili na sibo kung huna-hunaon nga adunay daghan nga mga problema nga makaapekto sa suplay sa tubig nga naggikan sa ulan, ngadto sa natural calamities, og bisan pa man sa nagkadaiyang kalamidad sama sa El Niño.

Bisan pa man, ang Pangulo nibutyag nga siya andam para sa rehabilitasyon sa Pulangi ug Agus Plants. Dugang niini, ang Pulangi plant ayuhon sa sulod sa usa ka bulan ug ang Agus Plant 6 paga-ayuhon sa sulod sa 30 ka bulan. Ang Pangulo ni ingon usab nga ang Mindanao nanginahanlan og masaligan ug mapahimuslan sa dugay nga panahon nga electric power nga makapahiluna sa pang-ekonomikanhong kalambuan sa isla.

Samtang, ang Pangulo niingon ang energy production capacity sa Mindanao muabot sa 1,280 megawtts lakip sa 200 megawatts gikan sa barges kung diin siya usab mapasalamaton sa mga kooperatiba tungod sa pagkontrata niini.

Kalabot niini, gihisgutan usa sa opisyal ang taas nga panginahanglanon sa kuryente nga muabot sa 1,300 megawatts mao nga adunay panginahanlan nga 20 megawatts ug labaw pa aron makuha ang taas nga panginahanglanon.

Gibutyag usab sa pangulo nga kinahanglan usab nga makahatag og reserba nga 150 megawatts. "Ang buot ipasabot niini, kita kinahanglan og 170 megawatts,” dugang pa sa Pangulo.

Si Pangulong Aquino niingon usab nga sa 2003, ang utang sa National Power Corporation (NAPOCOR) niabot na sa P1.24 trillion kung diin 24.3 percent niini nagagikan sa consolidated public sector debt.

Dugang niini, ang utang mas dako kay sa tanang General Appropriations Act sa kadto nga tuig. “Ang nasud nag-atubang sa sagunson ug walay pu-as nga kalibog kung unsaon pagbayad sa NAPOCOR o pagbayad sa tanan pareha sa kalsada, eskwelahan, ug health care,” ingon sa Pangulo.

Samtang gipasabot ni Pangulong Aquino ngano ang Kongreso nipasa sa Electric Power Industry Reform Act of 2001. “Kini nga ideya nagagikan kay ang NAPOCOR mubaligya sa power plant sa pribado nga investor, ug gamiton aron mabayaran ang utang. Kini gilauman nga makapatapos sa walay pu-as nga pagtaas sa utang. (RER/PIA-Caraga)

.
Cebuano News: DPWH nagpadayon sa pag implementar sa inprastraktura nga proyekto sa Surigao del Sur

Ni Danilo S. Makiling

BUTUAN CITY, Abril 17 (PIA) -- Ang Department of Public Works and Highways (DPWH) 1ST Congressional District Office nagpadayon guihapon sa pag-implementar sa tanang imprastraktura nga proyekto nga gi-andam para sa tibuok probinsiya sa Surigao del Sur.

Sigon ni District Engineer Joseph Calderon, bisan pa man sa pagpadayon sa pag-implemetar sa hapit mahumanay nga mga proyekto para sa tuig 2011, tanang imprastraktura nga proyekto para sa tuig 2012 ginasugdan na dayon.

Dugang ni Calderon, ang 2012 nga proyekto nga mukabat sa P218,255,000 apil na ang pagsimento sa mga kadalanan sa Surigao del Sur Davao Coastal Road (SDCR) kauban ang paghimo sa upat ka tulay ug ingon man ang pagpadayon sa San Miguel-Bayugan Road.

Sa laing bahin, giklaro sa opisyal nga unom sa pito ka mga proyekto sa 2011 ang nakumpleto na sa pagkakaron, gawas sa usa ka proyekto nga karon gipadayon pa. (RER/PIA-Caraga)

PIA News Service - Monday, April 16, 2012

DOST-Caraga announces qualifiers to the 2012 SEI scholarships

By Robert E. Roperos

BUTUAN CITY, April 16 (PIA) -- The Department of Science and Technology (DOST), Caraga Region has announced the 63 high school graduates who qualified in the 2012 DOST-Science Education Institute (SEI) scholarship programs.

According to DOST-Caraga Assistant Regional Director for Technical Operations Dominga D. Mallonga, of the qualified applicants, 57 examinees, who are poor but deserving students, qualified for the Republic Act (RA) 7687 scholarship grants, otherwise known as the Science and Technology Scholarship Act of 1994.

Also, six applicants have qualified under the DOST-SEI Merit Scholarship program.

The Science and Technology Scholarship Program under RA 7687 of 1994 awards scholarships in baccalaureate degrees and three-year technician courses. This is given to talented and deserving students from poor families. On the other hand, the DOST-SEI Undergraduate Scholarship Program or Merit Scholarship that started in 1958 provides BS scholarships in priority Science and Technology courses.

Dir. Mallonga added qualified examinees will enjoy scholarship privileges such as free tuition fees and other school fees not exceeding P6,000 per semester/term. They will also receive an allowance for prescribed textbooks and essential school supplies at P5,000 per academic year.

The official further said an outright grant for prescribed Military Science and Physical Education uniform of P500 during the first semester of the first year will be given to the scholars.

"For those who will be studying outside of their home province, they will be given free transportation for one economy-class round trip fare between permanent residence and place of study on reimbursement basis," Mallonga said.

Moreover, Mallonga said a monthly living allowance for a 10- to 11-month duration depending on the awardee’s scholarship category as full, partial, or special which shall be based on certain socioeconomic indicators.

She added for those who will pursue BS Physics, BS Applied Physics, BS Physics for Teachers and BSE Physics Teaching, Geology and Mining Engineering, a monthly living allowance of P5,000, P3,150, P2,825 will be given to full, partial, and special scholarship, respectively.

A post-graduation clothing allowance of P1,000 will also be granted to the scholars upon graduation.

Meanwhile, Mallonga stressed that scholarship qualifiers shall enroll in state universities or in other higher education institutions recognized by the Commission on Higher Education (CHED) as Centers of Excellence or Centers of Development.

Priority science courses for which the scholars can enroll in are Agriculture, Agricultural Biotechnology, Agricultural Chemistry, Agricultural Engineering, Applied Mathematics, Applied Physics, Biochemistry, Biology, Ceramics Engineering, Chemistry with Applied Computer System, Chemistry with Materials Science and Engineering, Chemical Engineering, Chemistry, Civil Engineering, Computer Engineering, Computer Science, Electrical Engineering, Electronics and Communications Engineering, Environmental Science, Fisheries, Food Technology, Forestry, Geology, Geodetic Engineering, Geological Science and Engineering, Industrial Engineering, Information Technology, Manufacturing Engineering, Materials Engineering, Mathematics, Mechanical Engineering, Metallurgical Engineering, Mining Engineering, Molecular Biology and Biotechnology, Physics, Physics with Applied Computer System, Physics with Materials Science and Engineering, Science/Mathematics Teaching and Statistics.

Mallonga said this year’s scholarship qualifiers will add to the pool of highly qualified scientists and engineers who will take active and leadership roles especially in science and technology research and development activities.

“The scholars, however, are obliged to render service in the country after completion of their programs of study for the duration equivalent to the period of the scholarship,” Mallonga added.

DOST-Caraga and Provincial Science and Technology Center will conduct an orientation for the new qualifiers and their parents. They will be notified through mail of the scheduled orientation and signing of scholarship agreement. (RER/PIA-Caraga with reports from DOST-Caraga)

.
Feature: Drink water and be healthy

By Dr. Imelda Angeles-Agdeppa

The body is 70-75 percent made up of water.

It aids in digestion, absorption, transport, and utilization of electrolytes and other nutrients. It also helps maintain body temperature and excretes waste products from the lungs, skin, and kidneys. Furthermore, it is considered as the most essential of all nutrients.

Our body needs to be sufficiently supplied with water to replace the loss of water in urine, sweat, perspiration, feces, as well as through other body processes that cannot be seen. Not supplying enough water in the body can affect bodily function and can lead to dehydration and also even to death. With this, it is just right to say that "water gives life" or without water there could be no life."

Drinking only when thirsty is not good. Fluid replacement should be a daily plan.

The daily fluid requirements will vary with the environmental conditions, clothing, intensity, and duration of exercise, and other activities.

Based on the 2000 Nutritional Guidelines for Filipinos developed by a technical working group led by the Food and Nutrition Research Institute of the Department of Science and Technology (FNRI-DOST), water or fluid requirement ranges from 10 milliliters per kilogram (ml/kg) of body weight for infants to 25 ml/kg body weight for adults which is about three glasses of fluids for infants and six to eight glasses for adults.

Fluids can also come from fruits, vegetables, and other beverages like fruit juices, fortified drinks and flavored sports drink, which provide additional vitamins, especially vitamin C.

For more information on food and nutrition, you may write or call: Dr. Mario V. Capanzana, Director, Food and Nutrition Research Institute, Department of Science and Technology (FNRI-DOST), Gen. Santos Avenue, Bicutan, Taguig, Metro Manila; Tel/Fax No.: 837-2934, 837-3164; Trunk line: 837-2071 to 82, local 2296 or 2280; e-mail: mvc@fnri.dost.gov.ph; FNRI-DOST website: http//www.fnri.dost.gov.ph. (FNRI-DOST S & T Media Service)

.
Feature: Simple reminders to keep family well-nourished

By Victor J. Alfonso Jr.

Food is an integral part of survival. We must eat to live. Here are some reminders to keep the family healthy, productive, and fulfilled:

• Choose a variety of foods everyday. No single food can supply all the nutrients the body needs. Be sure to include food items which are rich in carbohydrates, proteins, fats, vitamins, and minerals plus a lot of fluids. Confining food choices to a few kinds of foods usually result in an imbalanced diet.

• Serve the right amounts of food to your family. Control the amount consumed to prevent overeating, but serve enough to meet their nutritional needs.

• Use fats and oils moderately in preparing family meals for more energy. Oil can be reused four times without affecting food flavor if you add one part fresh oil to three parts used oil before each reuse. Before storing oil, remove burnt particles at the bottom of the cooking vessel to preserve its flavor and color.

• Remember that according to the Daily Nutritional Guide Pyramids for Filipinos, persons aged seven to 39 years are allotted six to eight teaspoons of oil or fat per day.

• Serve more often one-dish meals like sinigang, linaga, munggo gisado, or bulanglang to name a few. One-dish meals offer a variety of nutrients from the different food groups. They are also economical since cooking only one dish saves energy, time, and money.

• Prioritize the food needs of infants and pre-school children before serving other family members. Likewise, a sick child or family member needs more nourishment to fight infection and recuperate. Give soft, nutritious foods like fish, beans, eggs, milk, vegetables, and fruits. Remember to consult a doctor for further advice.

• If you have an infant, remember that mother’s milk is the best. Breastfeed exclusively from birth to six months or longer, and then give appropriate complementary foods, as stressed by the second message of the Nutritional Guidelines for Filipinos 2000 (NGF) developed by a Technical Working Group led by the Food and Nutrition Research Institute of the Department of Science and Technology (FNRI-DOST).

• Keep a garden to grow plants the family needs, such as tubers (kamote, gabi), legumes (munggo, patani, kadyos), green leafy and yellow vegetables (malunggay, kangkong, camote tops, alugbati, petsay, saluyot, squash) and fruits (banana, papaya, guava).

• Food safety at the household level is of paramount concern. Wash hands with soap and water before and after cooking, before eating, and after using the toilet. The place where we eat food must be safe and clean. Always check if the ingredients are fresh and clean before cooking.

For more information on food and nutrition, write or call: Dr. Mario V. Capanzana, Director, Food and Nutrition Research Institute, Department of Science and Technology, General Santos Avenue, Bicutan, Taguig City; Tel/Fax Num: 8372934 and 8373164; email: mvc@fnri.dost.gov.ph, or mar_v_c@yahoo.com; FNRI-DOST website: http://www.fnri.dost.gov.ph. (FNRI-DOST S & T Media Service)

.
City dad declares Balangay Festival Silver Year in Butuan

By Robert E. Roperos

BUTUAN CITY, April 16 (PIA) -- City Mayor Ferdinand M. Amante Jr. has declared March 9, 2012 to March 8, 2013 as the Balangay (wooden boats) Festival Silver Year.

As per Proclamation No. 1, series of 2012 signed by the city’s chief executive recently, it stated that the balangays of Butuan have been declared National Cultural Treasures by former President Corazon C. Aquino through Presidential Proclamation No. 86 dated March 9, 1987.

The proclamation also stated that the balangays, since its proclamation as National Cultural Treasures have become the centerpiece of tourism activities and an icon of the annual fiesta celebration of the city.

With March 19, 2012 marking the 25th year of its proclamation, the Sangguniang Panlungsod has expressed its sentiments to declare March 9, 2012 to March 8, 2013 as the Balangay Silver Year, the proclamation stated.

Meanwhile, in line with the year-long celebration, the Sangguniang Panlungsod also passed SP Resolution No. 220-2012, adopting the official logo of the Balangay Festival Silver Year Celebration.

In this regard, the City Tourism Council sponsored a logo-making contest for the aforementioned celebration, where the logo entry encircling a balangay boat with waves and the Year 2012 in the center and with the words “Balangay Festival Year” written in the upper inner silver circle and the words “Butuan City” written in the lower inner silver circle won the contest.

With these developments, the city government is now on the process of finalizing the events that are in-line with the celebration, where people here are expecting for the grandest and colorful fiesta celebration of the city come May 19, 2012, to be highlighted by the staging of the 2012 Mutya Hong Butuan.

The Balangay or Balanghai is the first wooden watercraft ever excavated in Southeast Asia. Also known as the Butuan boat, this artifact is evidence of early Filipino craftsmanship and their seamanship skills during pre-colonial times.

The Balanghai Festival is also a celebration in Butuan City to commemorate the coming of the early migrants that settled the Philippines, on board the Balangay boats. When the first Spaniards arrived in the 16th century, they found the Filipinos living in well-organized independent villages called barangays. The name barangay originated from balangay, the Austronesian word for "sailboat". (RER-PIA 13 Caraga)

.
Cebuano news: Palasyo miingon renewable energy kaparte na sa mga plano sa gobyerno aron matubag ang power problem sa Mindanao

Ni Susil D. Ragas

SURIGAO CITY, Abril 16 (PIA) -– Ang pagbalhin ngadto sa mga sources sa renewable energy kaparte na sa long-term plan sa gobyernong Aquino aron matubag ang problema sa enerhiya sa nasod partikular na sa Mindanao, ang tigpamaba sa Palasyo miingon niadtong Sabado.

Sa interbyu sa estasyon sa radio dzRB radio ng Bayan niadtong Sabado, si Deputy Presidential Spokesperson Abigail Valte miingon nga samtang ang gobyerno naghunahuna sa pagkuha sa renewable nga mga sources sa kuryente kini adunay kalakip nga premium ug posibleng makaapekto sa balayronon sa kuryente sa mga konsumante.

Pipila ka mga kritiko sa gobyerno ang nanawagan na gobyerno nga mohimo na sa short-term ug dinaliang mga solusyon ngadto sa krisis sa Mindanao pinaagi sa renewable energy.

“Katulad po ng binanggit ni Pangulong Aquino kahapon, everybody is for renewable energy. It’s just that may premium yung renewable energy so marami pa tayong mga iba pang hinahanap na solusyon to address this (energy problem),” si Valte miingon.

“That is part of the long-term plan: to include more and more projects that involve renewable energy. Remember the Department of Energy is also advocating alternative and renewable sources of energy. So that is already part of the plan.”

Si Valte usab miingon gipadali na sa gobyerno ang pagrehabilitar sa hydro power plants didto sa Mindanao, partikular na ang mga planta sa Agus ug Pulangi.

Kanang mga planta gidesenyo lamang alang sa 30 ka mga tuig nga operasyon apan kini nag-operate na sa halos 59 ka mga katuigan, sobra-sobra na sa orihinal nga gitakdang kadugayon niini, pagpasabot ni Valte. Ang rehabilitasyon sa Agus plant molungtad sa 30 ka bulan, samtang ang Pulangi plant molungtad sa usa ka bulan, siya midugang.

Ang pabag-o bag-o nga panahon maoy nakaapekto sa power generation didto sa Mindanao kay ang maong rehiyon nakasinati man sa pabag-o bag-o nga mga panahon sa pag-ulan, si Valte miingon, sa pagpasabot nga halos katunga sa mga gikinahanglang enerhiya sa Mindanao nagagikan sa mga hydro- power plants.

“Because of climate change, of changing weather patterns, hindi na pareho ang rainfall noon at ang rainfall ngayon. So kung kumukonti po ang lebel ng tubig na bumabagsak doon sa Mindanao, mas konti ang nagagamit para dito sa mga hydropower plants natin,” sa iyang dugang pagpasabot.

Isip tubag, si Valte miingon, ang gobyerno milantaw na sa lain pang mga sources sa elektrisidad. Siya miingon adunay planta nga magsugod pag-operate sa tuig 2014 aron masuplayan ang panginahanglanon sa kuryente sa maong rehiyon. Ang tigpamaba sa Palasyo nagpasabot, nga hinoon, ang pagsulbad sa problema sa krisis sa kuryente sa Mindanao dili mahimo sa usa kagabii lamang.

Ang pagtukod sa usa ka planta moluntad sa pipila ka mga bulan o mga katuigan, siya miingon, ug ang mga mamuhunan kinahangkan mosunod sa mga resikitos sa gobyerno ug mga regulasyon una sila tugtan sa pag-operate. Pipila ka mga proyekto ang usahay molungtad pa sa pipila ka mga tuig sa pagproseso sa mga permits ug mga dokumento una masugdan ang pagtukod niini, siya miingon.

“We were aware of this from the beginning which is why marami tayong mga ini-encourage na investors para pumasok doon at magtayo ng mga power plants,” si Valte miingon.

Si Valte usab mipadayag sa pagkaposotibo nga ang energy summit nga gitambongan sa Pangulo niadtong Biyernes, Abril 13 didto sa Davao City makakuha og positibong mga resulta human ang mga energy stakeholders ug ang gobyerno mipabati sa ilang tagsa-tagsa ka mga sugyot aron matubag ang power problem sa Mindanao.

Siya usab miapila ngadto sa katawhan nga nagpakatag sa dila mao nga mga impormasyon, labi na kadtong nag-ingon nga motaas ang mga presyo sa elektrisidad sa Mindanao luyo sa kasamtangang gipatuman nga mga remedy. Siya miingon ang ilang gihimo dili makatabang sa sitwasyon. (PIA-Surigao del Norte)


Cebuano news: Malacanang nalipay sa travel poll ranking sa Pilipinas nga 3rd sunod sa Brazil ug Caribbean

Ni Susil D. Ragas

SURIGAO CITY, Abril 16 (PIA) -- Ang Malacañang mipadayag ug kalipay sa poll survey nga gipahigayon sa travel search site nga mipili sa Pilipinas sa ikatulong puwestong sa mga nasod uban ang kinaminosan nga bastos nga mga katawhan sunod sa Brazil ug ang Caribbean.

Si Deputy Presidential Spokesperson Abigail Valte miingon atol sa interbyu niini sa estasyon sa dzRB Radyo ng Bayan niadtong Sabado nga ang maong pagpili gipahigayon sa travel search site, http://www.skyscanner.net.

"Of course, we are known worldwide for our hospitality at ang pagka-pleasant at pagka-polite natin. So, at least, this receives worldwide attention," si Valte miingon

Ang mga online voters, nga mibisita sa Skyscanner site aron mopalit sa mga tikets o mopili sa destinasyon sa ilang mga bakasyon, mipahimutang sa Pilipinas isip usa sa tulo ka mga nasod nga kinaminosan ang bastos nga katawhan.

Ang maong surbey nakadawat sa mokabat 1,200 ka mga tubag, 65% niini ang gikan sa United Kingdom (UK) ug Ireland, dugang pa ang ubang dapit sa Europe, North America ug Australia.

Ang Skyscanner maoy nag-unang travel search site sa Europa, nga nag-operate sa mosobra 25 ka ,mga lengguwahe nga dunay mosobra sa 25 milyon ka mga bisita ug mosobra sa 11 milyon ka talagsaon nga mga bisita matag bulan . Kini sila adunay mga opisina sa Scotland ug Singapore. (PIA 13, Surigao del Norte)