Paglambo sa mga luna sa AgNor pinaagi sa pagpananum, pagbansay
DAKBAYAN
SA BUTUAN -- Dul-an sa 400 ektaryas nga yuta ang gilantaw nga matamnan human
ang unang hugna sa proyektong “Pagbansay Ngadto sa Paglambo” nga hiniusang
ipahiluna sa Congressional District Offfice (CDO) ni Kongresista Dale B.
Corvera, sa provincial government ubos ni Gob. Ma. Angelica Rosedell M. Amante
ug sa Technical Education and Skills Development Authority (TESDA).
Sa
tigum nga gihimo niadtong Hunyo 8, gipresenta sa CDO ang nakita niini nga
posibleng desinyo sa pagbansay nga giuyoan usab sa Northern Mindanao School of
Fisheries (NMSF), ang institusyon nga maoy mopadagan niini.
Sunod
sa ideya nga mahimong panukaran ang mga pagbansay nga himoon alang sa leveled
up campaign sa Plant! Plant! Plant! ubos sa Plant and Process for Prosperity
(Agus 3Ps) Program sa AGUSAN UP!, himoon kini nga actual gyod nga kahihukan sa
pagpananum sa mga partisipante niiini.
Gilantaw
nga labing ubos kayang umahon sa usa ka partisipante ang usa ka ektarya panahon
sa pagbansay ug niini gilantaw nga makatanum sa 400 hectares ang 400 usab ka
trainees nga gitakdang moapil.
Ang
nakitang kakulangon ning maong lakang ning higayona mao ang mga seedlings nga
gamiton. Partikular sa mga seedlings nga gikinahanglan ning maong hugna mao ang
commercial trees, abaca, kape, cacao, mangga ug uban pang prutas.
Nagkinahanglan usab ug mga liso sa pangsubak sa pinakbet nga mga gulayon nga
mao ang talong, kalabasa, okra, batong ug ampalaya. Niini, nagsulat na si
Kongresista Corvera sa Department of Environment and Natural Resources, sa
Department of Agriculture ug sa Philippine Fiber Development Authority alang sa
ilang suporta.
Human
sa pagbansay, nasayran nga mas daku pang area ang gipunting nga matamnan. Sunod
sa tumong ubos sa AGUSAN UP! Development Campaign nga pakusgan pa ang
pagpatuman, gilantaw nga ang makabansay ning maong hugna, nga mga nag-unang
lumilihuk sa 70 ka organisasyon nga aktibo na sa kampanya sa pagpalambo, maoy
abagan sa pagpanguna unya sa pagpadayon sa Plant! Plant! Plant!
Gilantaw
ng daan nga makig-partner ang CDO ug probinysa sa Department of Labor and
Employment sa pagpadangat sa mga serbisyo ubos sa Tulong Pangkabuhayan para sa
mga Displaced/Disadvantaged Workers (TUPAD) aron ang mga motanum unya naay
makuha nga sweldo.
Ubos
sa TUPAD makatrabaho ang posibleng mananum unya og Php350 matag adlaw sulod sa
15 ka adlaw. Gibana-bana nga makatanum ang usa sa benepisyaryo sa usa ka
ektarya nining maong kadugayon sa trabaho.
Gitaho
nga nakapatrabaho ang CDO ug kapin na sa 3,000 ubos sa TUPAD sa milabayng unang
10 ka bulan niini. Bisan kung samang gidaghanon lang gihapon ang mapatrabaho sa
mosunod nga usa ka tuig ug katunga kanila apil sa mananum, nagpasabot kini nga
1,500 ektaryas usab ang posibleng puntingon nga matamnan usa ka tuig human sa
pagbansay ning tuiga.
Ang
AGUSAN UP! usa kampanya sa paglambo nga gilusad ni Kongresista Corvera sa
gobernador pa siya sa miaging termino. Todo ang suporta niini ni Gob. Amante
bisan sa kongreista pa siya ug buot niya nga ipadayon ang mga programa niini
ubos sa iyang administrasyon karon.
Gipunting
ubos a AGUSAN UP! niadtong 2019 nga makatanum sa 125,000 ektaryas nga bakante o
underutilized nga mga luna sa production areas sa probinsya pag-abot sa tuig
2027.
Gawas
sa mga pagbansay nga “Prepare Land for Agriculural Crop Production” gipahiluna
usab ning maong hugna, ang Cookery nga maoy usab panukaran sa pipila ka
processing acitivities, laing direkyon sa kampanya sa AGUSAN UP! nga padayong
ipagpalambo usab ning higayona.
Apil usab sa mga pagbansay ang
carpentry, masonry ug electrical installations and maintenance. (Agusan del
Norte 2ndCongressional District Office/PIA Agusan del Norte)
