IPs sa Tubay malaumong mapasiuli ang kalunhaw sa kabukiran sa lugar
By Angel
Lyn F. Gaviola
DAKBAYAN
SA BUTUAN, Disyembre 18 -- Gumikan sa kahadlok nga maupaw ug maapektuhan sa
operasyon sa mina ang ancestral land sa mga Indigenous Peoples (IPs) sa Brgy
Binuangan, lungsod sa Tubay, buot mananum og kahoy ang mga lumad sa tabang sa
Lunhaw’ng Agusan Program ubos sa AGUSAN UP!, ang kampanya sa pagpalambo sa
administrasyon ni Gob. Dale B. Corvera inabagan sa buhatan ni Congwoman Angel
Amante-Matba.
Sa
gihimong area validation sa CADT-237 sa Agusan UP Coordinating Center, niadtong
Disyembre 14, mikometer si Datu Dario Plasquita, ang nangulo sa maong area, nga
motanum ubos sa Plant! Plant! Plant! Project sa Agusan UP! sa inisyal nga 40
ektaryas sa ilang ancestral land og saging, abaca ug agro-forestry.
Sumala
ni Datu Plasquita nga nabalaka siya sa posibleng dangatan sa kabukiran sa maong
barangay kon mobalos na sa pagpanukot ang kinaiyahan rason nga malaumon kining
matabangan sa Agusan UP aron mapasiuli ang kalunhaw sa bukid, og mihangyo kini
og mga binhi sa mangium ug mahogany nga itanum.
Adunay
kinatibuk-ang 3,000 ektaryas sa ancestral land ang nahisakop sa lugar og kapin
600 ektaryas niini ang production area samtang ang nahibilin mao ang minahan ug
protection areas.
Dugang pa ni Datu Plasquita nga nabahin ang pangita sa ilang komunidad sa pangisda ug panguma sanglit ang Brgy Binuangan anaa man kini nahimutang sa baybayon, diin oras nga mokusog ang haros sa balod ug dili sila makapangisda, didto kini sila mag-uma sa bukid isip alternatibong pangita sa mga lumad. (Agusan Up, LGU Agusan del Norte/PIA Agusan del Norte)
Mga luna sa yuta
alang sa FRs ug IPs gisubdivide na
By Shena
Mae Pabia
DAKBAYAN
SA BUTUAN, Disyembre 18 -- Gisugdan na pag-subdivide ang mga luna sa yuta nga
gitagana sa probinsya sa Agusan del Norte sa pangpangusog ni Gobernador Dale B.
Corvera ug ni Representante Ma. Angelica Rosedell M. Amante-Matba alang sa mga
Former Rebels (FR) ug Indigenous Peoples (IP) aron mapahiluna na ang pagpabarug
sa ilang tagsa-tagsa ka balay.
Kini
ang nahibaw-an gikan sa Provincial Assessors Office (PASSO) ug sa Provincial
Social Welfare and Development Office [PSWD] nga maoy nagtan-aw sa proseso.
Ang mga
luna nga giandam mao ang mosunod: Mosuma sa tulo ka ektarya sa lungsod sa
Jabonga – sa Barangay Bangonay nga gipanag-iya sa probinsya ug sa Barangay
Tagbuaya nga gi-donate ni Rep. Amante-Matba; Tulo ka ektarya nga napalit sa
probinsya sa lungsod sa Carmen; 1.3 ektarya sa Del Pilar, Cabadbaran City nga
gi-donate ni Rep. Amante-Matba ug laing 1.4 ektarya nga gi-donate sa San Roque
Metals, Inc. (SRMI) ngadto sa probinsya.
Nahibaw-an
nga naay 146 ka-pamilya nga mga FRs og IPs ang kwalipikado karon ubos sa
Housing Assistance sa National Housing Authority ilawom sa Task Force Balik
Loob [TFLB] ug inisyal nga makapahimulos ning maong proyekto ubos sa Enhance
Comprehensive Local Integration Program [ECLIP] Committee.
Sa
pagkakaron gi-survey na ang maong mga luna, gi lay-out og gi-subdivide ngadto
sa tag 80 sq. meter per household, sumala pa ni Junie Vinatero, ang provincial
assessor.
Gawas sa tabang nga makapanag-iya og balay ang mga FRs ug IPs, hatagan usab sila og oportunidad nga makaapil sa nagka lain-laing pagbansay pinaagi sa Technical Education and Skills Development Authority (TESDA) aron mapalapdan ang ilang kahibalo ug mahimo silang hanas ilabina sa mga bag-ong teknolohiya karon nga magamit sa ilang pagpanarbaho o kaha pagpahiluna og kapanginabuhian. (Agusan UP, LGU Agusan del Norte/PIA Agusan del Norte)
