Cebuano News: DILG nanguna sa HIV/AIDS updates
Ni Mary Cheryl S. Monoy
BUTUAN CITY, Mayo 2 (PIA) - Gipangunahan sa
Department of Interior and Local Government (DILG) sa probinsya sa Agusan del
Norte ang Provincial Orientation on HIV and AIDS (Human Immuno Virus /
Autoimmune Deficiency Syndrome) kaniadtong Abril 17, 2015 sa Provincial
Training Center nga gitambungan sa mga Municipal Health Officers ug Punong
Barangays.
Sumala ni April Rose Y. Serrondo, usa ka nurse sa
Department of Health (DOH), basi sa datus kaniadtong January 2015, aduna nay 76
ka tao ang nasakit sa AIDS: 13 sa Agusan del Norte ug 63 sa Butuan City nga
kasagaran anaa sa age bracket nga 15 – 24 anyos. Nahitala nga 18 anyos ang
pinakabata ug 67 anyos ang pinakatiguwang nga adunay sakit niini. Napamatud-an
usab nga kasagarang rason nganong nasakit niini ang usa ka tao mao ang Men
having Sex with Men (MSM) kun mga huyang ug bisexual ug ang pag-share sa kontaminadong
dagum nga gigamit sa droga.
Gituki usab sa maong panagtigom ang Republic Act
8504 o ang Philippine AIDS Prevention and Control Act of 1998. Matod pa sa
maong balaod, gikinahanglan nga ang tanan makahibalo gayod kung unsa ang AIDS
aron makahibalo usab kung unsaon paglikay niining maong sakit. Dugang pa,
ginadili usab ang pagpataka og istorya kung ang tao adunay AIDS kay supak kini
sa gitawag nga “Law of Medical Confidentiality.” Kung ang usa ka tao wala
nagsaba sa iyang partner nga aduna siyay AIDS adisir sila nagpakasal, pwede
ipa-annul sa iyang partner ang ilang kasal basi ani nga rason.
Gipaklaro usab nga importante ang mag-praktis og
safe sex ug kinahanglan imo lang asawa o bana ang imong ka - partner. Hunongon
na usab ang “promiscuous lifestyle” o ang pakighilawas sa lain-laing mga
partner aron maluwas sa sakit nga AIDS.
Ang Agusan del Norte Provinical Hospital (ADNPH),
Caraga Regional Hospital (CRH) ug ang Butuan Medical Center (BMC) ang
functional hubs sa AIDS sa tibuok rehiyon. Libre ang tambal sa gobyerno alang
sa HIV / AIDS nga mga pasyente sa tibuok nasod.
Ang Cabadbaran City, Jabonga ug Las Nieves lamang
nga mga LGUs ang nag-activate sa ilang Local AIDS Council, busa, gi-awhag sa
DOH ang uban pang mga LGUs nga mag-activate usab sa ilang Local AIDS Council.
Ang 17 ka rehiyon sa nasod adunay HIV/ AIDS nga
kaso apan ang Cebu City maoy adunay pinakataas nga kaso sa AIDS nga 7.7%,
gisundan sa Davao City nga adunay 5.0% ug sa Cagayan de Oro City nga adunay
4.7%.
Mitambong usab sa maong aktibidad sila PBM Rey G.
Jamboy nga maoy SP tsirman sa Committee on Health and Nutrition uban ni PBM
Elizabeth Marie R. Calo nga miyembro usab sa maong komite, DILG Provincial Dir.
Romeo A. Solis, Dr. Elizabeth N. Campado – PHO – II ug Dr. Marilou O. Talan – PHO
– I, Mayor Jasmin Monton sa Jabonga ug ubang mga bisita. (LGU-Agusan del
Norte/PIA-Agusan del Norte)
