Lathalain: Pagsibol ng bagong pag-asa para sa mga bata sa Agusan Marsh
by David M. Suyao
Panibagong pag-asa ang sumibol para sa mga batang naninirahan sa Agusan Marshsa sa pagdating ng mga bisita mula sa The Netherlands. Hindi magiging hadlang ang kinagisnan nilang tirahan na gawa sa kahoy at kawayan, na lumulutang sa napakalawak na lawa upang makamit ang mas mabuting kinabukasan. Handog ng mga bisita ang bagong pag-asa sa pamamagitan ng magandang edkasyon para sa mga batang katutubo.
Sa pinakapintuan ng munisipyo ng Lapaz, naghihintay si Mayor Ambrosio Lim, Bise Gobernador Santiago Cane Jr at iba pang mga opisyal ng bayan at lalawigan ng Agusan del Sur, kasama ang mga lider ng mga katutubo at mga batang nakasuot ng kanilang katutubong damit upang salubungin ang mga kaibigang dayuhan. Ang mga bisita ay hinandugan nila ng mga katutubong sayaw at awit.
Ayon kay Rev. Solomon Mongaya, isang seventh Day Adventist na pastor sa lungsod Butuan, naantig ang damdamin ng mga bisita sa pagnanais ng mga batang katubo na mapalawak ang kanilang kaalaman, ngunit hindi matugunan ng kanilang kalagayan.
At ang dahilang ito ang syang nagbigay ng lakas sa simbahan ng Seventh Day Adventist upang ipaliwanag ang tunay na sitwasyon ng mga bata dito Barangay Mambagongon, La Paz kay Ambassador Gion Gou ng United Nations Goodwill Office.
Ang pagpapaliwanag ay ginawa sa pamamagitan Socio Uplift Literacy and Anthropological Services (SULAPS) ng simbahan, ayon kay Rev. Mongaya upang mabigyan ng pagkakataong makapag-aral ang mga bata sa Agusan Marsh.
Si Amb. Gou ay isa ding Seventh Day Adventist.
Sa kanyang pahayag, sinabi ni Amb. Gion Gounet na ang kanyang tanggapan ang syang namamahala sa pag paliwanag ng mga programa sa mga donor countires para ito ay mapondohan, at isa na rito ang programang pang edukasyon ng mga batang taga Agusan Marsh. Sinabi rin in Amb. Gounet na pupunuin nya ng libro ang kanilang bahay-aklatan at magbibigay rin sila ng scholarship para sa mga batang dapat mabigyan, at isang vocational school para seguradong makahanap ng trabaho ang mga magsipagtapos, at higit sa lahat, hindi na gawa sa kawayan ang gagawing eskwelahang nakalutang kunid isang gawa sa yero na kung tawagin ay barge na di hamak mas malaki kung ikompara sa dating eskwelahan para mas marami ang makapag-aral at ito ay talagang magtatagal.
Sa pakikipanayam sa nag-iisang guro ng DepEd na nakatalaga sa Mambagongon na si Cherry Ann Havana, sinabi nya na noong una syang dumating sa Mambagongon, akala niya ay maging napakalungko nya, pero sa kalaunan, naramdaman nya na napakalaki pala ng kanyang responsibilidad at nagawa sa kanyang pagbabahagi ng karunungan sa mga batang katulad ng mga taga Mambagongon, kaya sila ay napamahal na sa kanya.
Isang Grade II na mag-aaral din ang aming nakausap na nagngangalang Alvin Montes at sinabi nya na gusto rin niyang maging guro gaya ni Bb. Havana. Ayon kay Alvin, gu to nyang higit na matulungan ang mga batang galing sa kanyang baryo para sa hinaharap, sila ay may magandang ring kinabukasan, at maging maligaya kagaya ng ibang tao na nakatira sa lungsod.
Ayon kay Bise Gob. Cane, ang pagbisitang iyan ng mga taga Netherlands ay may napakalaking pag-asang ibinigay sa mga katutubong taga Agusan Marsh, at nagpapalakas ng loob ng mga taga Agusan del Sur. (PIA-Agusan del Sur)
Cebuano News: P-Noy moduso sa PHL-EAGA agenda ngadto sa 7th EAGA Summit
ni Susil D. Ragas
SURIGAO CITY, May 8 (PIA) - Si Presidente Benigno S. Aquino III uban ang dagkong mga opisyales sa Philippine-EAGA mopaingon ngadto sa Jakarta, Indonesia karong semanaha aron moduso sa Philippine-EAGA initiative ngadto sa 7th Brunei Darussalam-Indonesia-Malaysia-Philippines East ASEAN Growth Area (BIMP-EAGA).
by David M. Suyao
Panibagong pag-asa ang sumibol para sa mga batang naninirahan sa Agusan Marshsa sa pagdating ng mga bisita mula sa The Netherlands. Hindi magiging hadlang ang kinagisnan nilang tirahan na gawa sa kahoy at kawayan, na lumulutang sa napakalawak na lawa upang makamit ang mas mabuting kinabukasan. Handog ng mga bisita ang bagong pag-asa sa pamamagitan ng magandang edkasyon para sa mga batang katutubo.
Sa pinakapintuan ng munisipyo ng Lapaz, naghihintay si Mayor Ambrosio Lim, Bise Gobernador Santiago Cane Jr at iba pang mga opisyal ng bayan at lalawigan ng Agusan del Sur, kasama ang mga lider ng mga katutubo at mga batang nakasuot ng kanilang katutubong damit upang salubungin ang mga kaibigang dayuhan. Ang mga bisita ay hinandugan nila ng mga katutubong sayaw at awit.
Ayon kay Rev. Solomon Mongaya, isang seventh Day Adventist na pastor sa lungsod Butuan, naantig ang damdamin ng mga bisita sa pagnanais ng mga batang katubo na mapalawak ang kanilang kaalaman, ngunit hindi matugunan ng kanilang kalagayan.
At ang dahilang ito ang syang nagbigay ng lakas sa simbahan ng Seventh Day Adventist upang ipaliwanag ang tunay na sitwasyon ng mga bata dito Barangay Mambagongon, La Paz kay Ambassador Gion Gou ng United Nations Goodwill Office.
Ang pagpapaliwanag ay ginawa sa pamamagitan Socio Uplift Literacy and Anthropological Services (SULAPS) ng simbahan, ayon kay Rev. Mongaya upang mabigyan ng pagkakataong makapag-aral ang mga bata sa Agusan Marsh.
Si Amb. Gou ay isa ding Seventh Day Adventist.
Sa kanyang pahayag, sinabi ni Amb. Gion Gounet na ang kanyang tanggapan ang syang namamahala sa pag paliwanag ng mga programa sa mga donor countires para ito ay mapondohan, at isa na rito ang programang pang edukasyon ng mga batang taga Agusan Marsh. Sinabi rin in Amb. Gounet na pupunuin nya ng libro ang kanilang bahay-aklatan at magbibigay rin sila ng scholarship para sa mga batang dapat mabigyan, at isang vocational school para seguradong makahanap ng trabaho ang mga magsipagtapos, at higit sa lahat, hindi na gawa sa kawayan ang gagawing eskwelahang nakalutang kunid isang gawa sa yero na kung tawagin ay barge na di hamak mas malaki kung ikompara sa dating eskwelahan para mas marami ang makapag-aral at ito ay talagang magtatagal.
Sa pakikipanayam sa nag-iisang guro ng DepEd na nakatalaga sa Mambagongon na si Cherry Ann Havana, sinabi nya na noong una syang dumating sa Mambagongon, akala niya ay maging napakalungko nya, pero sa kalaunan, naramdaman nya na napakalaki pala ng kanyang responsibilidad at nagawa sa kanyang pagbabahagi ng karunungan sa mga batang katulad ng mga taga Mambagongon, kaya sila ay napamahal na sa kanya.
Isang Grade II na mag-aaral din ang aming nakausap na nagngangalang Alvin Montes at sinabi nya na gusto rin niyang maging guro gaya ni Bb. Havana. Ayon kay Alvin, gu to nyang higit na matulungan ang mga batang galing sa kanyang baryo para sa hinaharap, sila ay may magandang ring kinabukasan, at maging maligaya kagaya ng ibang tao na nakatira sa lungsod.
Ayon kay Bise Gob. Cane, ang pagbisitang iyan ng mga taga Netherlands ay may napakalaking pag-asang ibinigay sa mga katutubong taga Agusan Marsh, at nagpapalakas ng loob ng mga taga Agusan del Sur. (PIA-Agusan del Sur)
Cebuano News: P-Noy moduso sa PHL-EAGA agenda ngadto sa 7th EAGA Summit
ni Susil D. Ragas
SURIGAO CITY, May 8 (PIA) - Si Presidente Benigno S. Aquino III uban ang dagkong mga opisyales sa Philippine-EAGA mopaingon ngadto sa Jakarta, Indonesia karong semanaha aron moduso sa Philippine-EAGA initiative ngadto sa 7th Brunei Darussalam-Indonesia-Malaysia-Philippines East ASEAN Growth Area (BIMP-EAGA).
Ang 7th BIMP-EAGA Summit pagahimoon karong umaabot nga Mayo 8 isip kabahin sa 18th Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) Summit related meetings nga gihimo sugod Mayo 4-8 didto sa Jakarta Convention Centre in Jakarta, Indonesia.
Si Presidente Aquino makighimamat sa iyang EAGA counterparts, Sultan Haji Hassanal Bolkiah sa Brunei, President Susilo Bambang Yudyohono sa Indonesia, ug Prime Minister Najib Tun Razak sa Malaysia.
Sa maong miting, ang Pilipinas moduso alang sa dugang koneksyon sa matag rehiyon pinaagi na sa pag implementar sa Roll-on-Roll off (RORO) transportation system.
Ang Pag-ugmad sa RORO terminal system natino nga maoy maayong stratehiya aron sa pagpalapad ug daghang patigayon ug makonhuran ang gasto sa inter-island transportation sa tibuok subregion.
Sa pagkakaron, aduna nay unom ka mga potensyal nga RORO routes ang natino alang sa BIMP-EAGA, partikularmente nagsumpay sa Mindanao ug ubang kasilinganang dapit sa subregion.
Kini mao ang Zamboanga-Sandakan (Sabah), Zamboanga-Kota Kinabalu (Sabah), Zamboanga-Muara (Brunei), Glan-Sarangani-Tahuna o Bitung (Indonesia), Brooke’s Point (Palawan)- Kudat (Sabah), ug Gensan-Muara (Brunei) routes.
Ang lideres sa EAGA gikatakda usab nga mohatag ug mga direktiba sa pagpadali sa implementasyon sa mga prayoridad nga infrastructure projects sa subregion, partikular na ang bahin sa transportasyon , enerhiya, pasilidad sa patigayon ug information communication technology (ICT).
Ang maong panagtigum gikatakda usab nga mopagawas ug mga direktiba aron pagseguro sa seguridad sa pagkaon, promosyon sa eco-tourism, ug ang pagpalambo sa stratehiya alang sa pag konserba ug sustinableng pagdumala sa EAGA’s natural resource and biodiversity.
Pagpalig-on sa BIMP-EAGA Business Council pagatukion usab aron sa pag ila sa critical role sa mga pribadong sektor sa pagpakusog sa ugmad sa subregion.
“President Aquino takes cognizance of BIMP-EAGA as a key strategy towards a more integrated economy that generates business opportunities for growth,” si Secretary Luwalhati Antonino, chairperson sa Mindanao Development Authority (MinDa), nag-ingon.
Siya nag-ingon nga karong tuiga nga tuiga mahimong oportunidad lang sa upat ka mga miyembrong nasod aron mokutlo ug mga maayong nahimo ug pursigehon pa ang dugang mga stratehiya ug kongkretong programa ug mga programang moseguro sa pag kab-ot sa tuyo nga kalamboan.
Si Presidente Aquino pagaubanan sa tanang mga deligado sa Pilipinas lakip na sila Foreign Affairs Secretary Alberto del Rosario, Trade Secretary Gregory Domingo, Agriculture Secretary Prospero Alcala, Tourism Secretary Alberto Lim, ug Secretary Antonino nga mao usab ang Philippine Signing Minister for BIMP-EAGA.
Mouban usab sila Trade Undersecretary ug Philippine Senior Official for EAGA Merly M. Cruz, House EAGA Affairs Committee Chair Cong. Ma. Rachel J. Arenas, CONFED Chair Gov. Rodolfo del Rosario ug Agerico Banzon, President of Palawan Economic Development Council nga nag representar sa pribadong sector.
Ang BIMP-EAGA Leaders Summit maoy usa ka katigoman sa mga sub-region sa upat ka mga Lideras sa Nasod aron pagsubli sa pasalig ug dugang pang kooperasyon sa matag miyembro nga nasod sa nagkalain-laing lugar.
Usa usab kini ka benyu alang sa mga EAGA leaders aron magtuki ug magbinayloay ug mga planoug mga panglantaw sa mga nagkalain-laing sub-regional isyu sa hiniusang kalabotan.
Gimugna niadtong 1994, ang BIMP-EAGA grupo sa upat ka nasod nga nagdinuyogay aron pagbugtaw sa sub-regional ekonomikanhong paglambo, uban ang mokabat sa 50 million nga katawhan sa tibuok 1.5 million square kilometers nga yuta sa upat ka mga nasod, ang BIMP-EAGA maoy pinakadakong sub-regional nga kooperasyon sa Asia.
Human sa nahiagumang dagmal sa ekonomiya sukad niadtong 1997, ang BIMP-EAGA miurog ngadto paingon sa pagpalapad sa ekonomikanhong paglanggikit dili lamang sulod sa sub-region apan lakip na usab partikularmente ang gawas nga merkado sa ASEAN. (PIA-Surigao del Norte)
Cebuano News: DepEd-Caraga nangandam para sa ipahigayong ‘Brigada Eskwela’
by Jennifer P. Gaitano
BUTUAN CITY, Mayo 6 (PIA) – Gipangandaman na sa buhatan sa Department of Education (DepEd) Caraga ang ipahigayo’ng ‘Brigada Eskwela’ ngadto sa tanang pampublikong eskwelahan karong Mayo 23-28, 2011.
Sumala pa ni DepEd Agusan del Norte Education Program Supervisor Iglucito P. Duquesa atol sa Provincial Peace and Order Council (PPOC) meeting bag-ohay palang, kada-tuig kini’ng aktibidad ginapahigayon sa ilang buhatan aron pag-atiman ug pag-mintinar sa kahinlo sa eskwelahan ilabi na nga duol na ang pag-abli sa klase sa mga tunghaan.
Dugang pa ni Duquesa nga sugdan kining aktibidad pinaagi sa usa ka motorkada karong Mayo 23 sa alas sais sa buntag sa nagkalain-laing opisina sa DepEd dri sa rehiyon nga pagatambongan usab sa mga magtutudlo ug empleyado sa buhatan.
Ang pasi-unang programa didto pagabuhaton sa publikong tunghaan.
Ang ‘Brigada Eskwela’ usa ka programa sa buhatan sa DepEd nga magmintinar sa kahinlo sa mga tunghaan, kung diin aduna usab ikatabang ang mga pribadong sector sa pagtabang niini nga mapuslan pag-ayo sa mga magtutungha ilabi na nga duol na ang pag-abli sa klase sa mga tunghaan. (PIA-Caraga)
Si Presidente Aquino makighimamat sa iyang EAGA counterparts, Sultan Haji Hassanal Bolkiah sa Brunei, President Susilo Bambang Yudyohono sa Indonesia, ug Prime Minister Najib Tun Razak sa Malaysia.
Sa maong miting, ang Pilipinas moduso alang sa dugang koneksyon sa matag rehiyon pinaagi na sa pag implementar sa Roll-on-Roll off (RORO) transportation system.
Ang Pag-ugmad sa RORO terminal system natino nga maoy maayong stratehiya aron sa pagpalapad ug daghang patigayon ug makonhuran ang gasto sa inter-island transportation sa tibuok subregion.
Sa pagkakaron, aduna nay unom ka mga potensyal nga RORO routes ang natino alang sa BIMP-EAGA, partikularmente nagsumpay sa Mindanao ug ubang kasilinganang dapit sa subregion.
Kini mao ang Zamboanga-Sandakan (Sabah), Zamboanga-Kota Kinabalu (Sabah), Zamboanga-Muara (Brunei), Glan-Sarangani-Tahuna o Bitung (Indonesia), Brooke’s Point (Palawan)- Kudat (Sabah), ug Gensan-Muara (Brunei) routes.
Ang lideres sa EAGA gikatakda usab nga mohatag ug mga direktiba sa pagpadali sa implementasyon sa mga prayoridad nga infrastructure projects sa subregion, partikular na ang bahin sa transportasyon , enerhiya, pasilidad sa patigayon ug information communication technology (ICT).
Ang maong panagtigum gikatakda usab nga mopagawas ug mga direktiba aron pagseguro sa seguridad sa pagkaon, promosyon sa eco-tourism, ug ang pagpalambo sa stratehiya alang sa pag konserba ug sustinableng pagdumala sa EAGA’s natural resource and biodiversity.
Pagpalig-on sa BIMP-EAGA Business Council pagatukion usab aron sa pag ila sa critical role sa mga pribadong sektor sa pagpakusog sa ugmad sa subregion.
“President Aquino takes cognizance of BIMP-EAGA as a key strategy towards a more integrated economy that generates business opportunities for growth,” si Secretary Luwalhati Antonino, chairperson sa Mindanao Development Authority (MinDa), nag-ingon.
Siya nag-ingon nga karong tuiga nga tuiga mahimong oportunidad lang sa upat ka mga miyembrong nasod aron mokutlo ug mga maayong nahimo ug pursigehon pa ang dugang mga stratehiya ug kongkretong programa ug mga programang moseguro sa pag kab-ot sa tuyo nga kalamboan.
Si Presidente Aquino pagaubanan sa tanang mga deligado sa Pilipinas lakip na sila Foreign Affairs Secretary Alberto del Rosario, Trade Secretary Gregory Domingo, Agriculture Secretary Prospero Alcala, Tourism Secretary Alberto Lim, ug Secretary Antonino nga mao usab ang Philippine Signing Minister for BIMP-EAGA.
Mouban usab sila Trade Undersecretary ug Philippine Senior Official for EAGA Merly M. Cruz, House EAGA Affairs Committee Chair Cong. Ma. Rachel J. Arenas, CONFED Chair Gov. Rodolfo del Rosario ug Agerico Banzon, President of Palawan Economic Development Council nga nag representar sa pribadong sector.
Ang BIMP-EAGA Leaders Summit maoy usa ka katigoman sa mga sub-region sa upat ka mga Lideras sa Nasod aron pagsubli sa pasalig ug dugang pang kooperasyon sa matag miyembro nga nasod sa nagkalain-laing lugar.
Usa usab kini ka benyu alang sa mga EAGA leaders aron magtuki ug magbinayloay ug mga planoug mga panglantaw sa mga nagkalain-laing sub-regional isyu sa hiniusang kalabotan.
Gimugna niadtong 1994, ang BIMP-EAGA grupo sa upat ka nasod nga nagdinuyogay aron pagbugtaw sa sub-regional ekonomikanhong paglambo, uban ang mokabat sa 50 million nga katawhan sa tibuok 1.5 million square kilometers nga yuta sa upat ka mga nasod, ang BIMP-EAGA maoy pinakadakong sub-regional nga kooperasyon sa Asia.
Human sa nahiagumang dagmal sa ekonomiya sukad niadtong 1997, ang BIMP-EAGA miurog ngadto paingon sa pagpalapad sa ekonomikanhong paglanggikit dili lamang sulod sa sub-region apan lakip na usab partikularmente ang gawas nga merkado sa ASEAN. (PIA-Surigao del Norte)
Cebuano News: DepEd-Caraga nangandam para sa ipahigayong ‘Brigada Eskwela’
by Jennifer P. Gaitano
BUTUAN CITY, Mayo 6 (PIA) – Gipangandaman na sa buhatan sa Department of Education (DepEd) Caraga ang ipahigayo’ng ‘Brigada Eskwela’ ngadto sa tanang pampublikong eskwelahan karong Mayo 23-28, 2011.
Sumala pa ni DepEd Agusan del Norte Education Program Supervisor Iglucito P. Duquesa atol sa Provincial Peace and Order Council (PPOC) meeting bag-ohay palang, kada-tuig kini’ng aktibidad ginapahigayon sa ilang buhatan aron pag-atiman ug pag-mintinar sa kahinlo sa eskwelahan ilabi na nga duol na ang pag-abli sa klase sa mga tunghaan.
Dugang pa ni Duquesa nga sugdan kining aktibidad pinaagi sa usa ka motorkada karong Mayo 23 sa alas sais sa buntag sa nagkalain-laing opisina sa DepEd dri sa rehiyon nga pagatambongan usab sa mga magtutudlo ug empleyado sa buhatan.
Ang pasi-unang programa didto pagabuhaton sa publikong tunghaan.
Ang ‘Brigada Eskwela’ usa ka programa sa buhatan sa DepEd nga magmintinar sa kahinlo sa mga tunghaan, kung diin aduna usab ikatabang ang mga pribadong sector sa pagtabang niini nga mapuslan pag-ayo sa mga magtutungha ilabi na nga duol na ang pag-abli sa klase sa mga tunghaan. (PIA-Caraga)
